تارنگاشت عدالت
۲۱ اوت ۲۰۲۴
همۀ تصویرها از خبرنامه گویا ۳۱ مرداد ۱۴۰۳
سازمان بهداشت جهانی WHO به دلیل ظهور نوع جدیدی از ویروس آبله میمون Mpox در آفریقا، بالاترین سطح هشدار را اعلام کرد. این گزارش به سرعت پخش و از جمله حتی در خبرنامه گویا نیز مورد توجه قرار گرفت.
عفونت آبله که به وسیلۀ ویروس واریولا پدید میآید، منشأ پیدایش آن معلوم نیست و به دهها هزار سال پیش بازمیگردد. این بیماری بسیار خطرناک بود و به مرگ ۳۰ درصد بیماران منجر میشد. این رقم در مورد کودکان خردسال و نوزاد بسیار بالاتر بود. به گفته سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۸۰ این بیماری به دنبال آبلهکوبی در سطح جهان ریشه کن شد.
اما آبله میمونی برای اولین بار در سال ۱۹۵۸ کشف شد. در آزمایشگاه و به دست انسان این ویروس کِشت گردید و روی میمون آزمایش شد. کسانی که به طور مستقیم با این ویروس سروکار داشتند، به آن مبتلا شدند.
با این حال این بیماری به شدت آبله واقعی نیست. تشخیص این بیماری میتواند به کمک تستهای ویژه صورت گیرد، لکن تستهای موجود محصولات استاندارد شدۀ پزشکی نیست، بلکه بیشتر با انگیزههای تجاری ارایه میگردد. مثلاً تستهای موجود برای تشخیص بیماری کرونا بیش از ۲۶۰ تست مختلف با ۵۰٪ امکان خطا بود. یعنی با استفاده از این تستها نمیتوان Mpox را از تبخال معمولی «هرپس لابیالیس» و یا «هرپس گنیتالیس»، که در اثر رابطه جنسی شیوع پیدا میکند، تمیز داد.
ولی خاطره دوران سخت محدودیتها و انزوا در «پاندمی» کرونا هنوز در ضمیر مردم بیدار است و ترس از تکرار آن وضعیت هنوز در استخوان مردم نشسته و آنها را مستعد پذیرش اخبار هولناک مشابه کرده است. در همین راستا تلویزیون دولتی آلمان هم روز ۱۴ اوت ۲۰۲۴ اعلام کرد: «سازمان بهداشت جهانی بالاترین سطح هشدار را به دلیل نوع جدیدی از بیماری ویروسی Mpox در آفریقا اعلام کرده است. البته این اعلام هیچ نوع تأثیرات مشخصی به دنبال ندارد – ولی باید مقامات ملی را بیدار کند.»
سؤال اینجا است که اگر این وضعیت هیچگونه تأثیر مشخصی با خود به همراه ندارد، پس چرا بالاترین سطح هشدار اعلام میشود؟ گفته میشود که شیوع این بیماری میتواند در چندین کشور خطری برای سلامتی ایجاد کند. سؤالی که در ادامه مطرح می شود این است که چرا تنها یک وجه التزامی باعث اعلام بالاترین سطح هشدار WHO میگردد؟
در سال جاری تاکنون ۵۰۰ مرگ مرتبط با Mpox در جمهوری دمکراتیک کنگو و کشورهای همسایه وجود داشته است. جمهوری کنگو به تنهایی بیش از ۱۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد، و در نتیجه شاخص بروز بیماری، بسیار پایین و کمتر از ۵ در ۱ میلیون، یعنی ۰،۰۰۰۵ درصد است. علاوه برآن، چیزی که مایه اطمینان است این است که کسانی که واکسیناسیون آبله را پشت سر دارند، در برابر عفونت Mpox مصون هستند.
پس این های و هوی جدید و ایجاد ترس و وحشت بدون پایه علمی، برای چیست؟ آیا جهان سرمایهداری که همواره در سراسر جهان به آتش جنگ دمیده و هنوز هم میدمد و از بدو پیدایش میلیونها کشته در سراسر جهان به جای گذاشته، چون جان انسانها برای آن بیتفاوت است، ناگهان نگران سلامتی و حیات مردم شده و یا باز کیسه جدیدی دوخته تا توزیع ثروت از پایین به بالا را بهتر و سودهای میلیاردی را باز هم بیشتر کند؟