«ناتو در لیبی غیرنظامیان را کشت. وقت آن است اعتراف کند». این عنوان مقالۀ جو دایک، بازرس ارشد سازمان بینالمللی حقوق بشر ایروارس، مسئول بررسی شرایط مرگ غیرنظامیان در مناقشات نظامی بود، که مجلۀ فارن پالیسی در ماه مارس منتشر کرد. نویسنده با استناد به اظهارات شاهدان عینی تأئید میکند، که نیروهای ناتو با مداخله در درگیریهای داخلی لیبی در سال ٢٠١١، غیرنظامیان لیبیایی را قتل عام کردند. با این حال، فرماندهی ناتو این واقعیتها را انکار میکند و از پرداخت غرامت به بستگان کشتهشدگان امتناع میورزد.
ایروارس، یک سازمان غیردولتی غیرتجاری است (مستقر در لندن)، که کشتار غیرنظامیان در درگیریهای نظامی عراق، سوریه و لیبی را بررسی میکند. این سازمان رغبتی به روسیه نشان نمیدهد. کارشناس سازمان غیرنظامی میگوید: «در نتیجۀ حملات هوایی ناتو دهها و صدها غیرنظامی در لیبی کشته شدند. در تحقیقات تازه ایروارس که من بازپرس ارشد آن هستم، برای نخستین بار تعداد تقریبی غیرنظامیان کشته شده توسط همۀ طرفهای جنگ در سال ٢٠١١ را نشان میدهد … عملاً هیچیک از خانوادههای کشتهشدگان نه غرامتی دریافت کرده است و نه عذرخواهی … ناتو هیچگونه غرامت پرداخت نمیکند و اصرار دارد که هر کشور عضو اتحادیه بهطور جداگانه باید پاسخگو باشد. با این حال، پس از گذشت ده سال، این کشورها، بهویژه ایالات متحدۀ آمریکا، بریتانیا و فرانسه از پذیرفتن مسئولیت صدماتی که به آنها وارد کردهاند، خودداری میکنند.
لیبی را در دورۀ باراک اوباما «به عصر حجر برگرداندند». و جو بایدن، معاون رئیسجمهور سابق در زمان ریاستجمهوری اوباما بر ایالات متحدۀ آمریکا، در سال ١٩٩٩ خواستار بمباران یوگسلاوی شد.
فارن پالیسی به شواهد مشخصی که توسط متخصصان ایروارس جمعآوری شده، اشاره میکند. خانوادۀ جوایلی و چند نفر دیگر هفتهها قبل از ضربه مهلک فرار کردند و برای رهایی از خطرات جنگ بین نیروهای قذافی و شورشیان مورد حمایت ناتو به روستای مایر در شمال لیبی پناه بردند. «ماه رمضان بود. به همین سبب، نماز تا دیر وقت شب طول کشید. پس از این، زنان و کودکان به داخل خانه رفتند، اما مردان در گرمای ماه اوت بیرون نشستند و صحبت میکردند. سپس، ناگهان همه جا سیاه شد، چیزی دیده نمیشد. پس از آن که دود فرونشست، ما دیدیم که طبقۀ دوم بهطور کامل ویران شده است. مردان بهسوی خرابی شتافتند و برای یافتن افراد زنده در زیر آوار تلاش میکردند، اما پس از پانزده دقیقه، بسیاری از خود آنها در اثر ضربۀ بعدی جان خود را از دست دادند. جوایلی در کمال ناامیدی بهدنبال دختر دو سالهاش آروا میگشت و سرانجام وی را در زیر آوار مرده یافت. «خدا را شکر، که جسد او تکه تکه نشده بود» این بود تمام آنچه پدر دختربچه توانست بگوید.»
لیبی را در دورۀ باراک اوباما «به عصر حجر برگرداندند». و جو بایدن، معاون رئیسجمهور سابق در زمان ریاستجمهوری اوباما بر ایالات متحدۀ آمریکا، در سال ١٩٩٩ خواستار بمباران یوگسلاوی شد. در آن هنگام، هزاران غیرنظامی زیر حملات موشکی و بمبارانهای آمریکایی کشته شدند. جو بایدن اینطور به خود میبالید: «بمباران بلگراد را من پیشنهاد کردم. بمباران همۀ پلهای روی رود درین را پیشنهاد کردم».
فارن پالیسی بمباران یوگسلاوی را بهیاد نمیآورد، اما به مشارکت ایالات متحدۀ آمریکا به کشتار در سایر کشور اعتراف میکند. این مجله مینویسد: «در سالهای اخیر اذعان به کشتار غیرنظامیان کشورهای مختلف، که برای نظامیان ناتو سابقاً تابو بود، عادی شده است. وزارت دفاع آمریکا با اعتراف به این که نیروهای مسلح آمریکایی در جریان کارزار ائتلاف تحت رهبری آمریکا علیه «داعش»، بیش از ١٣٠٠ نفر از غیرنظامیان را کشتند، هر چند ایروارس تعداد کشته شدگان را بیشتر تخمین میزند…».
قتل شهروندان غیرنظامی کشورهای دیگر توسط نظامیان آمریکایی از هیروشیما و ناکازاکی، از جنگهای کره و ویتنام شروع شد.
همانطور که جان شیپتون، دبیر ویکیلیکس در استرالیا میگوید، «از سال ١٩۴۵ ایالات متحدۀ آمریکا ٧٣ کشور را ویران کرده و ٢۶ میلیون نفر را به قتل رسانده است. این، یک فیلم وحشت است».
به هر حال، اعتراف کاملاً غیرمنتظرهای که توسط سازمان غیردولتی ایروارس انجام میشود، با چه چیزی ارتباط دارد؟ با افزایش قدرت برخورد بین گروههای سلطهگر متخاصم در ایالات متحده؟ با واکسیناسیون بیاخلاقی بر اساس اصل «آری، ما کشتیم، خُب که چه؟». برای رهایی از دست ظالمان میکشیم: در لیبی برای رهایی از «ظلم قذافی» به کشتار دست زدند، در یوگسلاوی بمنظور نجات از «ستم میلوشوویچ»، در عراق برای خلاصی از «ظلم صدام حسین» کشتار کردند. و هنوز ستمگرانی هستند که از دستشان نجات نیافتهاند.
بسیار مشهور است که این اقدام به کشتار از زمانی آغاز شد، که اولین سفیدپوستان آمریکایی قاره جدید کشف کردند. ولادیمیر پوتین میگوید: «بنیان قارۀ آمریکا توسط اروپاییها با نابودی جمعیت بومی نهاده شد … با نسلکشی بلاواسطۀ قبایل سرخپوست. .. همچنین … ایالات متحدۀ آمریکا تنها کشور در جهان است، که از سلاح اتمی در بمباران هیروشیما و ناکازاکی استفاده کرد … این نابود کردن بلاواسطۀ غیرنظامیان بود».
* توضیح مترجم: رود درین در مرز بین بوسنی و هرزهگوین با صربستان شاخۀ راست حوزه دریای سیاه.