تارنگاشت عدالت
نویسندگان: جان پِری، راجر دی. هریس
برگرفته از: ونزوئلا آنالیسز
۲۷ مه ۲۰۲۵
آمریکا بودجه یک رسانه تبلیغاتی را دوباره برقرار کرد:
بنیاد ملی دمکراسی (NED) از «دمکراسی» در ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا به عنوان سلاح استفاده میکند
پس از یک وقفه کوتاه، تلاشهای واشینگتن برای تغییر رژیم کشورهای آمریکای لاتین از طریق بنیاد ملی دمکراسی، به روال عادی خود بازگشته است.
توقف کوتاهمدت و بازگرداندن سریع و جزیی بودجه «بنیاد ملی دمکراسی» (NED) در اوایل سال ۲۰۲۵، به افشای آن به عنوان ابزاری برای تغییر رژیم از سوی آمریکا کمک کرد. NED که برای تغییر نام عملیات مخفی سیا به عنوان «ترویج دمکراسی» ایجاد شده بود، بودجه دولتی را به گروههای مخالف در ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا میرساند و در امور داخلی آنها دخالت میکند.
تغییر رژیم در دستور کار آمریکا
در سال ۲۰۱۸، کِنِت ولاک در کنگره آمریکا با افتخار اعلام کرد که NED به ۸۰۰۰ جوان نیکاراگوئهای آموزش سیاسی داده است، که بسیاری از آنها در تلاشی نافرجام برای سرنگونی دولت ساندینیستی نیکاراگوئه شرکت داشتند. ولاک کارهای NED را در ترویج دمکراسی، که اکنون جانشین رییس آن است، از کارل گرشمن، رییس وقت NED که در حال ارایه شواهد بود، در مورد دانیل اورتگا، رییسجمهور نیکاراگوئه، که دو سال قبل با اکثریت آرا انتخاب شده بود، سؤال شد. او پاسخ داد: «وقت رفتن او فرا رسیده است.»
هفت سال بعد، ترامپ به ریاست جمهوری رسید و به نظر میرسید که آینده NED در معرض خطر است. در ۱۲ فوریه وزارت بهرهوری دولت (DOGE) تحت نظر ایلان ماسک، پرداخت بودجه مصوب کنگره خود را مسدود کرد. فعالیتهای آن متوقف، و تارنگار آن تخلیه شد. در ۲۴ فوریه ریچارد گرنل، فرستاده ویژه ونزوئلا، اعلام کرد که «دونالد ترامپ کسی نیست که بخواهد تغییر رژیم ایجاد کند.»
عملیات تغییر رژیم جهانی واشینگتن بلافاصله تحت تأثیر قرار گرفت و بیش از ۲۰۰۰ سازمان همدست با آمریکا که با آن همکاری میکردند، موقتاً بودجه خود را از دست دادند. یک قاضی منصوب شده از سوی بایدن نسبت به «آسیب بالقوه فاجعهبار» به تلاشهای ایالات متحده برای سرنگونی دولتهای خارجی (نه به قول او) هشدار داد. فریاد مطبوعات شرکتهای بزرگ کر کننده بود. خبرگزاری آسوشیتدپرس فریاد زد: «”چراغ آزادی” با پژمرده شدن ابتکارات ایالات متحده که دمکراسی را در خارج از کشور ترویج میکند، کمنور میشود.»
با این حال، این وقفه به سختی یک ماه طول کشید. در ۱۰ مارس، بودجه تا حد زیادی دوباره برقرار شد. NED که از تغییر رویکرد وزارت امور خارجه «عمیقاً قدردانی» میکرد، سپس برنامه فعلی خود را که تنها در آمریکای لاتین و کارائیب، شامل بیش از ۲۶۰ پروژه با هزینه بیش از ۴۰ میلیون دلار است، علنی کرد.
«قدرت نرم» ایالات متحده
بنیاد ملی دمکراسی که در سال ۱۹۸۳ در زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان و پس از رسواییهای مربوط به تأمین مالی پنهانی مداخلات خارجی به وسیلۀ سیا ایجاد شد، قرار بود چنین عملیاتی را تحت پوشش «ترویج دمکراسی»، به شکلی قابل قبولتر برای عموم، تبدیل کند. همانطور که آلن واینشتاین اولین رییس موقت بنیاد ملی دمکراسی، در سال ۱۹۹۱ به طرز شرمآوری اعتراف کرد: «بسیاری از کارهایی که امروز انجام میدهیم، ۲۵ سال پیش مخفیانه به وسیلۀ سیا انجام میشد.» به طور خلاصه، NED به عنوان «بازوی قدرت نرم» سیاست خارجی آمریکا عمل میکند.
NED ریاکارانه تحت نام یک بنیاد خصوصی غیرانتفاعی فعالیت میکند. با این حال، تقریباً ۱۰۰ درصد از طریق بودجه سالانه کنگره ایالات متحده تأمین میشود و عمدتاً از سوی مقامات واشینگتن یا مقامات سابق اداره میشود. در واقع، این سازمان ابزاری برای دولت آمریکا – و مسلماً ابزاری برای به اصطلاح دولت پنهان – است. اما وضعیت شبهخصوصی آن، آنرا از بسیاری از الزامات افشای اطلاعات که معمولاً برای سازمانهای تأمین مالی شده از سوی مالیات دهندگان اعمال میشود، محافظت میکند.
از اینرو، ما با بازیهای کلامی مانند آنچه در «وظیفه مراقبت و سیاستهای افشای عمومی» آن آمده است، مواجه میشویم. این سند با غرور اعلام میکند: «NED خود را به استانداردهای بالای شفافیت و پاسخگویی پایبند میداند.» این سازمان غیردولتی در بحثی در مورد «میراث» خود (بدون اشاره به شجرهنامهاش در سیا) با افتخار میگوید: «شفافیت همیشه در بنیاد ملی دمکراسی نقش محوری داشته است.» اما، در ادامه میگوید: «…شفافیت برای نظارت، تفاوت قابل توجهی با شفافیت برای مصرف عمومی دارد.» به عبارت دیگر این شفافیت برای وزارت امور خارجه است نه برای عموم مردم. به عموم مردم تنها آن چیزی ارایه میشود که به طور غیرمستقیم «لیست عمومی و گزینشی از کمکهای مالی» نامیده میشود – که بسیار سانسور شده و فاقد جزییات خاص است.
بنیاد ملی دمکراسی با نقشآفرینی بین یک آژانس دولتی پاسخگو در ایالات متحده و یک بنیاد خصوصی، میتواند از مزایای متعددی برخوردار باشد. این امر امکان انکار موجهنمایی را فراهم میکند: دولت آمریکا میتواند از آن برای حمایت از گروههایی که در خارج از کشور بدون انتساب مستقیم با آنها همکاری میکنند، استفاده کند و از واشینگتن در برابر اتهامات دخالت در امور داخلی سایر کشورها محافظت کند. همچنین برای مؤسسات خارجی خوشایندتر است که به جای خود دولت آمریکا با یک سازمان ظاهراً مردمنهاد، همکاری کنند.
NED همچنین میتواند در صورت نیاز به ابتکارات تغییر رژیم در کشورهایی که در فهرست دشمنان واشینگتن قرار دارند، به سرعت واکنش نشان دهد و روشهای معمول بودجهبندی دولتی را دور بزند. و همانطور که در کنگره در سال ۲۰۱۸ در مورد نیکاراگوئه تجربه شد، فعالیتهای این بنیاد به عنوان حمایت از دمکراسی، حقوق بشر و جامعه مدنی مطرح میشود. این سازمان به طور بدبینانهای ارزشهای جهانی لیبرال را مطرح میکند، در حالیکه منافع ژئوپلیتیکی محدود یانکیها را ترویج میکند. بنابراین، برنامههای آن به عنوان برنامههای نوعدوستانه و نه امپریالیستی به فروش میرسند و تیترهای رسانهای مثبتی، مانند آنچه در خبرگزاری آسوشیتدپرس پیشتر ذکر شد، به خود اختصاص میدهند.
اما نگاهی به بنیاد ملی دمکراسی در ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا کاملاً خلاف این را ثابت میکند.
ونزوئلا
ونزوئلا در سال ۲۰۲۴ قانون نظارت بر سازمانهای مردمنهاد را تصویب کرد. این قانون مانند قانون ثبت عوامل خارجی ایالات متحده، اما با محدودیت کمتر، مستلزم صدور گواهینامه برای سازمانهای مردمنهاد است. چنانکه حتی دفتر واشینگتن در امور آمریکای لاتین ـ مروج داخلی امپریالیسم آمریکا با ظاهری لیبرال – اذعان میکند: «بسیاری از سازمانهای ونزوئلایی که از ایالات متحده حمایت مالی دریافت میکنند، به طور علنی اعلام نکرده اند که دریافت کننده بودجه هستند.»
سرعت تلاشهای واشینگتن در ونزوئلا با توقف تأمین مالی موقتاً کاهش یافت، چون گروههای نیابتی تحت حمایت آمریکا مجبور بودند بر بقای خود تمرکز کنند. مقامات دولتی ونزوئلا با استقبال از این توقف، دخالت NED در امور داخلی خود را نقض حاکمیت ونزوئلا دانستند. در مقابل، ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون راست افراطی که از طرف آمریکا تأمین مالی میشود، از واشینگتن درخواست حمایت مالی برای جبران کمبود بودجه کرد.
دفتر واشینگتن در امور آمریکای لاتین، از اینکه توقف تأمین مالی به «دولت مادورو اجازه داده است تا سازمانهای مردمنهاد» تحت حمایت آمریکا را بیشتر از قبل مشروعیتزدایی کند، ابراز تأسف کرد. آنها ابراز تأسف کردند که صدها سازمان تحت حمایت مالی آمریکا «اکنون با انتخاب تلخ زیرزمینی شدن، نقل مکان به خارج از کشور یا تعطیلی کامل عملیات خود روبهرو هستند.»
با بازگرداندن جزیی بودجه، که اکنون حداقل ۳۹ پروژه با هزینه ۳.۴ میلیون دلار را تأمین مالی میکند، سناتور سابق آمریکایی و عضو فعلی هیأت مدیره بنیاد ملی دمکراسی، مِل مارتینس، این بنیاد را به خاطر «حضور فوقالعادهاش در ونزوئلا … و حمایت از جنبش ضد مادورو» ستود.
نیکاراگوئه
پیش از کودتای ۲۰۱۸، بنیاد ملی دمکراسی ۵۴ پروژه به ارزش ۴ میلیون دلار را تأمین مالی کرده بود. بسیاری از اینها که به حمایت از رسانههای ظاهراً «مستقل» رسید، در عمل بخش مهمی از این پول برای تأمین گروههای مخالف نیکاراگوئه بود. پس از آن، مجله برخط گلوبال امریکنز که با بودجه بنیاد دمکراسی اداره میشود، فاش کرد که بنیاد دمکراسی «زمینه شورش» را در نیکاراگوئه فراهم کرده است.
در انتخابات نیکاراگوئه در سال ۲۰۲۱، خانواده چامورو بیش از ۵ میلیون دلار از بودجه دولتی آمریکا را دریافت کرد، چه از NED و چه مستقیماً از USAID (که اکنون جذب وزارت خارجه شد)، به جرم پولشویی مجرم شناخته شد. محکومیت ۸ ساله او به حبس خانگی تبدیل شد و پس از چند ماه در ایالات متحده به او پناهندگی داده شد.
از ۲۲ پروژه مرتبط با نیکاراگوئه که بنیاد ملی دمکراسی تأمین مالی آنها را از سر گرفته است، یک سوم آنها از رسانههای «مستقل» حمایت مالی میکنند. اگرچه نام دریافت کنندگان فاش نشده است، تقریباً قطعی است که این بودجه یا برای رسانههایی مانند confidential است (که اکنون در کُستاریکا مستقر است)، یا مستقیماً به مخالفان اصلی دولت ساندنیستی برای هزینههای تبلیغاتی که درحال حاضر در توئیتر و سایر رسانههای اجتماعی ظاهر میشوند، اختصاص مییابد.
کوبا
در آمریکای لاتین، کوبا با بالاترین سطح هزینههای NED مورد هدف قرار گرفته است – ۶.۶ میلیون دلاری بنیاد ملی دمکراسی که ۴۶ پروژه را پوشش میدهد، مورد هدف قرار گرفته است. یکی از اهداف اعلام شده «ایجاد شهروندی آگاهتر و تفکر انتقادی» است که برای هر کسی که به کوبا رفته و با شهروندان آن صحبت کرده است، خندهدار به نظر میرسد – که عموماً نسبت به یک شهروند معمولی آمریکایی در مورد امور جهانی اطلاعات بیشتری دارند. برونو رودریگس، وزیر خارجه کوبا، از فعالیتهای بیثبات کننده بنیاد ملی دمکراسی، مانند تأمین مالی ۵۴ سازمان ضدکوبایی از سال ۲۰۱۷ انتقاد کرد. او به دولت آمریکا توصیه کرد که بررسی کند «چه تعداد از افراد در آن کشور [ایالات متحده] با حمایت از آن سازمان، با سازماندهی بیثبات کردن و تروریسم علیه کوبا ثروتمند شده اند.»
واشینگتن نه تنها بودجه NED را برای حملات به کوبا احیاء کرد، بلکه در ۱۵ مه، کوبا را به فهرست کشورهایی اضافه کرد که «به طور کامل با تلاشهای ضدتروریستی آن همکاری نمیکنند.»
بنیاد ملی دمکراسی: نفوذ پنهان به نام دمکراسی
هر کسی که اندک آشنایی با سازوکارهای واشینگتن داشته باشد، احتمالاً از نقش پنهان این بنیاد آگاه است. با این حال، رسانههای شرکتهای بزرگ خصوصی – که مانند تندنویسان وزارت امور خارجه رفتار میکنند و هیچ شرمساری آشکاری از خود نشان نمیدهند – تا جایی پیش رفته اند که مرتباً شبکههای NED را که مخفیانه تأمین مالی میشوند، رسانههای «مستقل» در خدمت کشورهای هدف ترسیم میکنند.
نمونه بارز: مکس بوت، ستوننویس واشینگتن پست، اینرا «چندشآور» میداند که ترامپ «سعی دارد به حمایت دولت آمریکا از دمکراسی در خارج از کشور پایان دهد.» او نگران است چون «گروههای ترویج دمکراسی»، ایجادگران کارزارهای عمومی مصنوعی، نمیتوانند بدون جریان دلارهای دولت آمریکا وجود داشته باشند. او از «فاجعه عظیم» دستور اجرایی ترامپ برای قطع بودجه (که اکنون تا حدی دوباره برقرار شده است) آژانس رسانههای جهانی آمریکا، آژانس صدای آمریکا، رادیو مارتی و سایر رسانههای تبلیغاتی، میترسد.
در پسِ درخواستهای اخلاقگرایانه ترویج دمکراسی و مطبوعات آزاد، دفاع از پروژه امپریالیستی ایالات متحده برای تحمیل خود بر کشورهایی مانند ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا نهفته است. این کشورهای تحریم شده که هدف تغییر رژیم قرار گرفته اند، به دسترسی آزاد به غذا، سوخت، دارو و بودجه برای توسعه نیاز دارند. آنها نیازی به شنیدن تبلیغات آمریکا که برایشان پخش میشود یا از سوی رسانههای «مستقل» قلابی به صورت محلی تولید میشود، ندارند.