تارنگاشت عدالت
نویسنده: ویوِک گرُوِر
برگرفته از: روزنامۀ چپ
١٠ اکتبر ٢٠٢۴
دهه ١۹۸٠ برای سرنوشت اتحاد جماهیر شوروی بسیار مهم بود. پس از مرگ دو دبیرکل حزب کمونیست، آندروپوف و چرنینکو، یک رهبر ضعیف و تا حدی سادهلوح به نام میخائیل گورباچف به قدرت رسید. حکومت او با شعارهای بلندپروازانه مبنی بر لزوم گشایش اتحاد جماهیر شوروی به روی جهان آغاز شد و سالهای بعدی در تاریخ این کشور با «پرسترویکا»، به معنی تجدیأ ساختار مشخص گردید. از قضا، او به رهبری تبدیل شد که اتحاد جماهیر شوروی در زمان وی به پایان رسید.
گورباچف اصلاحات لیبرالی را اجرا کرد و سعی کرد اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای غربی را به هم نزدیکتر کند، به امید شراکت برابر و متقابل محترمانه با این کشورها، اما در پایان دوره خود به این نتیجه رسیده بود که وعدههای آمریکا و اروپا دروغی آشکار است. تبلیغ رسوای «پیتزا هات» در سال ١۹۹۷ به نمادی از حکومت گورباچف تبدیل شد و در نهایت میراث او را به یک رهبر هالو و ساده لوح تقلیل داد که بر سقوط یکی از دو ابرقدرت قرن بیستم نظارت داشت.
در حال حاضر شاهد روندهای مشابه در ایران هستیم، البته به شکلی واقعاً غمانگیز و خشن. اسرائیل تعدادی از ژنرالهای ایرانی و مقامات ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، نیروی زبده متخصص در جنگهای غیرمتعارف و عملیات اطلاعاتی نظامی را به هلاکت رساند. در اوت ٢٠٢۴، ارتش اسرائیل موفق شد اسماعیل هنیه، رهبر حماس را در تهران ترور کند و در سپتامبر ٢٠٢۴، حسن نصرالله، رهبر دیرینه حزبالله در یک حمله هوایی در بیروت کشته شد. علاوه بر این، ابراهیم رئیسی رییسجمهور ایران در ماه می ٢٠٢۴ در یک سقوط بالگرد در شرایط سخت آبوهوایی جان باخت.
همۀ اینها این سؤال را پیش میآورد که نظام قدرت در داخل ایران و دستاندرکاران آن در خاورمیانه چه تعداد سران توانمند میتوانند تولید کنند؟ و در اینجا به سراغ مسعود پزشکیان رییسجمهور تازه منتخب ایران میرویم. پیروزی غافلگیرکننده او در انتخابات ماه ژوئیه، انگیزه جدیدی به جنبش اصلاحات ایران با شعار پایان دادن به جنگ در خاورمیانه و ایجاد رابطه جدید با ایالات متحده داده است.
پزشکیان در نخستین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از «عصر جدید همکاری» با غرب خبر داد. او در یک سلسله مصاحبهها و دیدارها از جمله با امانوئل مکرون، رییسجمهور فرانسه گفت: «ما نمیخواهیم عامل بیثباتی در خاورمیانه باشیم. وی درباره اسرائیل گفت: «آنها ما را به نقطهای میکشانند که نمیخواهیم برویم. در جنگ هیچ برندهای وجود ندارد. ما فقط خودمان را گول میزنیم اگر به این باور کنیم.»
وی همچنین در مورد حمایت مردمی از برنامه اصلاحات خود اظهاراتی را بیان کرد. پزشکیان گفت: «با برنامهای مبتنی بر اصلاحات، وحدت ملی، تعامل سازنده با دنیا و توسعه اقتصادی وارد کارزار انتخابات شدم و توانستم در انتخابات اعتماد هموطنانم را جلب کنم.» این یادآور اقدامات میخائیل گورباچف است که او نیز دست همکاری به سوی «شرکای» آمریکایی خود دراز کرد، فقط برای اینکه آنها به ایدههای اصلی او خیانت کنند.
درست است که وضعیت خاورمیانه همچنان پیچیده است، اما ایران باید به تجربه دهه ١۹۸٠ اتحاد جماهیر شوروی توجه ویژهای داشته باشد تا محدودیتهای اینچنینی «دوران همکاری با غرب» را درک کند. آیتالله علی خامنهای، ۸۵ ساله، ممکن است مایل باشد برنامه اصلاحات پزشکیان را دنبال کند تا یک محیط نسبتاً باثبات در خاورمیانه را برای پسرش مجتبی خامنهای به جای بگذارد، اما این میتواند پیآمدهای فاجعهبار بلندمدتی برای منافع ملی ایران دربر داشته باشد.
اتحاد جماهیر شوروی یک رهبر نادان داشت که کشورش را فروخت تا از سوی قدرتهای غربی ویران شود. میتوان امیدوار بود که رهبری فعلی ایران از این تجربه درس گرفته و اشتباهات گذشته را تکرار نکند.
*****
سردار موسوی مخالف سفر ابراهیم رئیسی به مرز ایران و آذربایجان بود
او مکتوب به فرمانده سپاه نامه نوشت که مخالف سفر به نقطه صفر مرزی است
خبرگزاری خبرآنلاین
۲۸ دی ۱۴۰۳
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، سید مجتبی موسوی برادر شهید موسوی سرتیم حفاظت سید ابراهیم رییسی رییس جمهور سابق، در گفت و گویی که از او در فضای مجازی از سوی ایران ۲۴ منتشر شد روایت عجیبی را از سفر مرحوم رییسی به آذربایجان در روز آخر حیاتش ذکر کرد.
او در این فیلم گفت: «آقا سید مهدی (سرتیم حفاظت رئیس جمهور) از سفرهای سرزده شهید رئیسی به مناطق و محلههای تهران استقبال میکرد و در خصوص سفر به مرز آذربایجان نگرانی داشت. ️سردار موسوی مخالف سفر ابراهیم رئیسی به مرز ایران و آذربایجان بود. او مکتوب به فرمانده سپاه نامه نوشت که مخالف سفر به نقطه صفر مرزی است. او یک روز قبل از سفر به من گفت، فردا چطور حاج آقا را ببرم مرز ایران و آذربایجان؟ اسرائیل در خاک آذربایجان پایگاه دارد. دغدغهمندی شهید موسوی این بود که فرآیند چک و خنثی انجام نشده و مکان بسیار ناایمن است، زیرا محل بازدید نقطه صفر مرزی بود.»
وی با تاکید بر اینکه شهید موسوی مخالف سفر رئیس جمهور به نقطه صفر مرزی بود، گفت: «️آقا سید مهدی نیم ساعت تمام با اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور صحبت کرد تا بتواند سفر را کنسل کند، اما این اتفاق نیفتاد.»