گرایش به «چندجانبه‌گرایی» در جهان به رشد خود ادامه می‌دهد. سازمان شانگهای برای همکاری SCO گسترش پیدا کرد. ایران نهمین عضو این جامعه شد در حالی که عربستان سعودی، قطر و مصر باید با عنوان عضو مشاور بسنده کنند. البته اگر دقیق‌تر بگوییم هرچند تنها رویه‌های لازم برای عضویت تازه به جریان افتاد ولی پس از این‌که ۲۱ مین همایش سران SCO روز جمعه به اتفاق آرأ عضویت ایران را تایید کرد، دیگر جای تردیدی در وضعیت موجود نیست.
ایران در سال ۲۰۰۵ تقاضای عضویت در این سازمان را ارایه کرد ولی تاکنون مجبور بود با عنوان عضو ناظر بسنده کند. اعلام شده بود که علت آن این است که کشورهایی که سازمان ملل تحریماتی را علیه آنها به تصویب رسانده، نمی‌توانند به عضویت سازمان شانگهای درآیند . این استدلال در نتیجه قرارداد برجام که در سال ۲۰۱۵ به امضأ رسید، کان لم یکن گردید. در آخر تنها نگرانی‌های تاجیکستان در مورد عضویت ایران در این سازمان باقیمانده بود. تصمیمات سازمان شانگهای لازم است که به اتفاق آرأ باشد. دولت تاجیکستان ایران را متهم می‌کرد که در امور داخلی این کشور دخالت می‌کند.
این اختلاف نظر ظاهراً از بین رفته است. در طول همایش که این بار در پایتخت تاجکیستان، دوشنبه صورت گرفت هردو طرف همبستگی فرهنگی چندین صد ساله دو کشور را مورد تاکید قرار داده و روی نیت همکاری همه‌جانبه خود تاکید ورزیدند. دو کشور امضای ۸ قرارداد که البته ۶ قرارداد آن تنها به شکل «یادداشت تفاهم» یعنی بیان نیاتی که دقیق فرموله نشده و ملزم کننده نیست، می‌باشد.
برای رئیس جمهور جدید ایران ابراهیم رئیسی که از ماه اوت جامه ریاست جمهوری را بتن کرده، این اولین سفر خارجی بود. او به طور نمایشی با هیات بزرگی به این سفر آمده بود که شامل وزرای بخش امورخارجه، انرژی، کار، فرهنگ و قضایی می‌شد. در جنب این کنفرانس دوروزه در دوشنبه او با چندتن از همکاران خود ملاقات کرد و در مقابل ایرانیان مقیم تاجیکستان سخن گفت. او همه ایرانیان مهاجر ۔ در کشورهای دیگر۔ را دعوت کرد که در ایران سرمایه‌گذاری کنند. او گفت که چارچوب این امکانات که در گذشته کراراً مورد انتقاد قرار گرفته بود، توسط دولت وی تسهیل یافته است. آینده نشان خواهد داد که تا چه حد این اظهارات با حقیقت مطابقت دارد و آیا مورد قبول سرمایه‌گزاران بالقوه قرار خواهد گرفت.
تاسیس سازمان همکاری شانگهای روز ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ رسماً اعلام شد. اعضای موسس این سازمان عبارت بودند از روسیه، چین، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان. تازه در سال ۲۰۰۷ اعضای دیگری چون هندوستان و پاکستان به عضویت آن درآمدند. اینجا به روشنی مشاهده می‌شود که جامعه کشورهایی که در آن روسیه و چین توفق داشتند در بدو تاسیس به دنبال گسترش تهاجمی نبود و فقط تثبیت وضعیت را در نظر داشت. در کنار ایران همین‌طور افغانستان، بلاروس و مغولستان در مقام عضو ناظر و ۶ کشور دیگر ۔ آذربایجان، ارمنستان، کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا۔ رسماً به عنوان عضو مشاور محسوب می‌شدند.
سازمان همکاری شانگهای از گروه کشورهای «شانگهای ۵» که از پیوستن روسیه، چین، قزاقستان، تاجیکستان و قرقیزستان در سال ۱۹۹۶ به یکدیگر پدید آمد. همکاری در مورد مسایل امنیتی و به ویژه مبارزه علیه تروریسم بین‌المللی ولی همین‌طور مقابله ماورأ مرزی با تجارت مواد مخدر و مهاجرت «غیرقانونی» در مرکز توجه این سازمان قرار داشت. در سال ۲۰۰۱ سازمان همکاری شانگهای با منشور خود که در سال ۲۰۰۲ به تصویب رسیده بود و روز ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۳ به اجرأ درآمد، اهداف خود را عملاً در تمامی بخش‌های سیاست، اقتصاد و فرهنگ گسترش بخشید.