ukraine

تشدید بحران در اوکرائین

 
 
 
 
نویسنده: سیدعلی‌رضا موسوی
برگرفته از: راشیا تودی
۷ فوریه ۲۰۲۲
 
 
اسرائیل بازنده بزرگ در خاورمیانه
 
 
 

باتشدید وضعیت بحرانی در اوکرائین وقایع  سیاسی در خاور میانه نیز شتاب می‌گیرد. روزنامه اسرائیلی هاآرتص در این رابطه نوشت که بحران اوکرائین اسرائیل را به «وضعیت باخت» می‌کشاند:«بحران اوکرائین هم‌اکنون برای روسیه و ایران یک موفقیت محسوب می‌شود.»

باتشدید وضعیت بحرانی در اوکرائین وقایع  سیاسی در خاور میانه نیز شتاب می‌گیرد. روسیه و سوریه  اخیراً نظارت هوایی مشترک غیرمعمولی را در امتداد  بلندی‌های جولان و فرات  انجام دادند. انصارﷲ در یمن در طی مدت کوتاهی برای سومین بار  امارات متحده عربی را هدف موشک‌های خود قرار دادند. گفتگو  در باره احیای قرارداد برجام  مراحل آخر خود را طی می‌کند. وزیر امور خارجه آمریکا آنتونی بلینکن  به طرز شگفت‌انگیزی تسهیلات چندی در تحریم‌های ایالات متحده در رابطه با استفاده غیر نظامی  برنامه اتمی ایران را به امضأ رساند.

از زمانی که مناقشه اوکرائین دوباره شدت پیدا کرد، مسکو حضور بی سابقه‌ای از خود را در دریای مدیترانه به نمایش گذاشته است. اسکادران روسی که در بندر سوری طرطوس استقرار دارد اخیراً  با ورود ناوگان عظیم دیگری تقویت شد.

وضعیت در خاورنزدیک از بحران اوکرائین به این سو تغییر کرده ولی نه به سود اسرائیل به عنوان مهم‌ترین هم‌پیمان ایالات متحده در این منطقه. رونامه اسرائیلی هاآرتص  در این باره نوشت که بحران اوکرائین  اسرائیل را به وضعیت باخت No Win می‌کشاند: «برای روسیه و ایران بحران اوکرائین هم اکنون یک موفقیت محسوب می‌شود.» موفقیت در اوکرائین روسیه را در تحقق بخشیدن به اهداف راهبردی خود برای بیرون راندن  ایالات متحده آمریکا از خاورنزدیک و ارتقأ خود به عنوان «ابرقدرت غالب» ترغیب خواهد  کرد. اینها اهداف مشترکی است که مسکو و تهران دنبال می‌کنند.

در واقع پس از این که گفتگوها در وین  به مرحله خطرناکی رسید، برای ایران لحظه‌ای مناسبت‌تر از بحران اوکرائین وجود نداشت. اسرائیل درست به همین دلیل از روند وقایع در اوکرائین نگران است، زیرا از نظر سیاست خارجی تقریباً به طور کامل وابسته به ایالات متحده آمریکاست. بنا بر برداشت اسرائیل  بحران در اوکرائین  توجه آمریکا به ایران و مسئله هسته‌ای را منحرف می‌سازد و مواضع غرب را در مذاکرات وین بیشتر تضعیف می‌کند. تنش‌ها در اوکرائین  همینطور روابط بین قدرت‌های بزرگ  را تخریب می‌کند  و توانایی آنها را در همکاری مشترک در مذاکرات هسته‌ای به خطر می‌افکند. روسیه‌ای که از طرف غرب «با تحریم‌های بی‌سابقه‌ای» تهدید می‌شود،  مطمئناً کمتر  علاقمند به وارد کردن «فشار» به ایران خواهد بود که به نفع غرب دست به مصالحه اتمی بزند.

ولی اسرائیل در این اواخر تجاوزات خود به سوریه را تشدید کرده است. از این رو  نظارت مشترک روسیه و سوریه بر حریم هوایی در امتداد بلندی‌های جولان و فرات زنگ خطر اسرائیل را به صدا درآورده است. و در اینجا این سئوال مطرح می شود که آیا روسیه هم‌زمان با تنش‌ها در اوکرائین  می‌خواهد این سیگنال  را به ناتو ارسال دارد  که اگر گسترش به شرق این پیمان نظامی  که زیر رهبری ایالات متحده قرار دارد متوقف نشود، توان نظامی روسیه  هم‌چنین خاور میانه را نیز دربر خواهد گرفت.  از یک چنین روندی تل‌آویو مطمئناً بهره‌ای نخواهد برد زیرا نزدیک‌تر شدن رقبای آمریکا  در این منطقه یعنی روسیه، سوریه و ایران را سبب خواهد شد.

در حالیکه تشدید مناقشه در اوکرائین سرتیتر رسانه‌‌ها در غرب را به خود اختصاص می‌دهد، مناقشه دیگری  در خاور میانه تشدید پیدا می‌کند. جنبش انصارﷲ در یمن طی مدت کوتاهی  سه بار با موشک به امارات متحد عربی حمله کرد. آخرین حمله از یمن وقتی صورت گرفت که رئیس جمهور اسرائیل اسحاق هرتسوگ در یک دیدار رسمی در دوبی به سر می‌برد. این حملات در زمانی صورت گرفت که قدرت‌های مهم جهانی  در وین  برسر توافق یک قرار داد جدید هسته‌ای با ایران به بحث و جدل مشغول بودند. هاآرتص نوشت:  با حمله به امارات، ایران قدرت و عزم راسخ خود را در خلیج فارس به نمایش گذاشت، حتی با این‌که این حملات به نیابت ایران در منطقه صورت گرفت.  

در حالی که ایالات متحده به خاطر تضادهای سیاسی درونی و نابسامانی‌های اجتماعی کشور رنج می برد، دولت آمریکا سعی دارد توجه خود در سیاست خارجی را در وهله اول روی «مهار نهایی چین»  و نه ارتقأ قدرت روسیه در دریای سیاه متمرکز سازد و همه اینها با وجود سخنوری‌های تهدید آمیز در مقابل مسکو. اسرائیل از این نظر بابت کاهش حضور ایالات متحده در خاور و افزایش نفوذ ایران در شام و حضور بی‌سابقه کرملین در دریای مدیترانه نگران است،  در حالی‌که کرملین حضور بی‌سابقه خود را در دریای مدیترانه به نمایش می‌گذارد.