رئیسی: مزایای عضویت ایران در شانگهای در تاریخ ماندگار خواهد شد
گروه سیاسی: روز گذشته در جریان برگزاری بیستوسومین نشست سران سازمان همکاری شانگهای، عضویت جمهوری اسلامی ایران در این سازمان به صورت رسمی اعلام شد. بر این اساس جمهوری اسلامی ایران پس از چین، روسیه، هند، قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان، پاکستان و ازبکستان، نهمین عضو رسمی سازمان همکاری شانگهای شد.
«نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند در سخنرانی افتتاحیه این نشست به عنوان رئیس آن، از ایران به عنوان عضو جدید سازمان شانگهای یاد کرد و به ایران تبریک گفت. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز طی سخنانی در این نشست عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای را تبریک گفت و افزود: پیوستن رسمی ایران به این سازمان می‌تواند ظرفیت جدیدی به آن بیفزاید.
سازمان همکاری شانگهای سال ۱۹۹۶ میلادی توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف ایجاد موازنه قدرت در برابر نفوذ آمریکا و ناتو به نام شانگهای ۵ پایه‌گذاری شد و بعد از پیوستن ازبکستان به آن، سازمان همکاری شانگهای نام گرفت. سازمان همکاری شانگهای رسما ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ میلادی تأسیس و دفتر مرکزی آن در چین ایجاد شد. این سازمان ابتدا بر پایه همکاری‌های امنیتی و سیاسی شکل گرفت و در طول سال‌های فعالیت نیز تلاش کرد این موضوع را دنبال کند، با این حال در سال‌های اخیر بویژه پس از تحریم‌های غرب علیه روسیه و چین، گرایش این سازمان به سمت همکاری‌های اقتصادی سوق پیدا کرده است.
جمهوری اسلامی ایران سال ۲۰۰۵ و ۴ سال بعد از تشکیل رسمی این سازمان به همراه هند و پاکستان عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای شد و یک سال بعد ( ۲۰۰۶ میلادی) درخواست عضویت دائم در این سازمان را مطرح کرد. هند و پاکستان تابستان سال ۲۰۱۶ میلادی به عضویت دائم این سازمان درآمدند اما عضویت دائم ایران در بیست‌ویکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در ۲۶ شهریور ۱۴۰۰ با حضور حجت‌الاسلام رئیسی در تاجیکستان مورد پذیرش اعضای این سازمان قرار گرفت و یادداشت تعهدات عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای هم ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ توسط حسین امیرعبداللهیان در نشست سران شانگهای در سمرقند امضا شد.
گفتنی است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در دولت قبل، سال ۹۹ در نامه‌ای به مسؤولان نظام FATF را مانع عضویت جمهوری اسلامی در سازمان همکاری شانگهای می‌دانست اما اکنون با عضویت ایران در این سازمان مشخص شد این ادعا خلاف واقع و صرفا برای پیشبرد اهداف سیاسی جریان غرب‌گرا بوده است.
* اولین سخنرانی رئیس‌جمهور ایران در شانگهای
حجت‌الاسلام رئیسی روز گذشته برای نخستین بار به عنوان رئیس‌جمهور نهمین عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای، در بیستوسومین نشست سران این سازمان مهم منطقه‌ای سخنرانی کرد. وی در این نشست که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، بزرگ‌ترین ظرفیت کشورهای عضو برای وحدت و صلح‌سازی را ظرفیت تمدنی آنها دانست و اظهار داشت: اینک که این قاره کهن دوباره سر برآورده، باید با تکیه بر اخلاق، معنویت، عدالت، عقلانیت و احترام به کرامت انسانی، بار دیگر تمدن‌ساز شود. سازمان همکاری شانگهای که نماد این «خانواده بزرگ تمدنی» است، اکنون در جایگاهی ایستاده که می‌تواند افق‌های جدیدی از همگرایی منطقه‌ای و همکاری‌های امنیت‌ساز را بنا نهد.
بخشن‌هایی از متن سخنرانی رئیس‌جمهور در بیستوسومین نشست سران سازمان همکاری شانگهای به شرح زیر است: جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که سازمان همکاری شانگهای به‌عنوان سازمانی در حال رشد با شاخصه‌ها و ظرفیت‌های قابل توجه، از جایگاه ممتازی در ارتقای روند توسعه همکاری‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی برخوردار است. قطعاً مزایای عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای، در تاریخ ماندگار خواهد شد. به‌صورت خاص امیدوارم حضور ایران در این سازمان مهم و تاثیرگذار، بستر تامین امنیت دسته‌جمعی، رهنمون شدن به سوی توسعه پایدار، گسترش پیوندها و ارتباطات، تقویت وحدت، احترام بیش از پیش به حق حاکمیت کشورها و هم‌افزایی برای مقابله با تهدیدات محیط زیستی را فراهم آورد.
اینک مایلم در ارتباط با نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی ایران در این ۶ حوزه، نکاتی را به اختصار بیان نمایم:
در باب امنیت: تجربه ملل مختلف در ۲ دهه گذشته، بیش از پیش نشان داده که امنیت، امری درون‌زا و دستاوردی جمعی است. صلح و ثبات پایدار، زمانی میسر می‌شود که ملت‌های منطقه با تکیه بر آرمان‌های مشترک برآمده از فرهنگ و تمدن خود، بستر همکاری را فراهم آورند. امنیت منطقه‌ای از خواست ملت‌ها آغاز شده، با اراده دولت‌ها قوام یافته و به دور از مداخله قدرت‌های سلطه‌گر میسر می‌گردد. جمهوری اسلامی ایران بر اساس چنین دیدگاهی، سیاست «همسایگی و همگرایی» را مبنای سیاست خارجی خود قرار داده و آن را مسیر مطلوب برای تحقق صلح و ثبات منطقه‌ای می‌داند. جمهوری اسلامی ایران با تجربه بیش از ۲ دهه مبارزه موفق با تروریسم و افراط‌گرایی، تعهد خود به تضمین امنیت و مبارزه با سلطه‌گری در منطقه را به اثبات رسانده است و آمادگی دارد که تجربه و ظرفیت‌های خود را در چارچوب سازوکارهای سازمان همکاری شانگهای به اشتراک بگذارد تا به سوی منطقه‌ای عاری از تروریسم، افراط‌گرایی و جدایی‌طلبی پیش رویم.
در باب اقتصاد: سازمان همکاری شانگهای بیش از ۶۰ درصد منطقه اوراسیا و بیش از ۴۰ درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است. این ظرفیت عظیم، توان بالقوه گسترده‌ای را به این سازمان برای توسعه تجارت و تعمیق همکاری‌های اقتصادی در اشکال مختلف اعطا کرده است. جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از ابتکارهای سازنده همچون «ابتکار توسعه جهانی»، بر این باور است که همکاری اعضا در حوزه انرژی، فناوری، صنعت، کشاورزی، تجارت و بازرگانی می‌تواند چشم‌اندازی روشن از نظم منطقه‌ای عادلانه، پیش چشم ملل جهان بگشاید. این در حالی است که قدرت‌های سلطه‌گر غربی با توسل به اجبار اقتصادی و تحریم، امنیت و رفاه اقتصادی و اصول تجارت عادلانه را در جهان به مخاطره انداخته‌اند. با اتکا به تجربه دهه‌های گذشته، اینک کاملا مشهود است که در کنار نظامی‌گری، آنچه بسترساز نظام سلطه غربی شده، سلطه دلار بوده است و لذا هرگونه تلاش برای شکل‌دهی به یک نظام عادلانه بین‌المللی، نیازمند حذف این ابزار سلطه در مناسبات درون منطقه‌ای است.
در باب تقویت پیوندها: توسعه اقتصادی همگانی مستلزم گسترش پیوندها و مسیرهای ترانزیتی و مواصلاتی در منطقه است. گسترش این پیوندها صرفا با رعایت حق حاکمیت کشورها می‌تواند به هدف والای همگرایی اقتصادی نایل آید. هم‌اکنون ابتکارات بسیار ارزنده‌ای در سطح اوراسیا در جریان است که توانسته کشورهای عضو را به یکدیگر پیوند داده و زیرساخت‌های گسترش تجارت میان ملل منطقه را فراهم آورد. جمهوری اسلامی ایران همواره حمایت کامل خود از کلان‌پروژه‌های موجود نظیر گذرگاه شمال- جنوب و پروژه کمربند – راه را اعلام کرده و در اولویت خود قرار داده است. بندر اقیانوسی چابهار و گذرگاه‌های چابهار- سرخس نقش بی‌بدیل در اتصال کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی به دریای عمان و اقیانوس هند را دارد و ما مصمم به تکمیل این مسیر ترانزیتی هستیم، همچنین با همت متخصصان ایرانی و همکاری مشترک ایران و روسیه، تکمیل مسیر ریلی کریدور شمال- جنوب وارد مرحله اجرایی شده است. بهره‌برداری از این شاهراه ارتباطی می‌تواند به ارتقا و ثبات زنجیره‌های تامین جهانی کمک کرده و امنیت را برای ملل منطقه به ارمغان آورد. همچنین مزیت‌های امنیتی و زیرساختی جمهوری اسلامی ایران برای افزایش خطوط انتقال انرژی، می‌تواند برای اجرای پروژه‌های مشترک اقتصادی با تضمین بهره‌وری بالا در اختیار اعضای محترم شانگهای قرار گیرد.
در باب وحدت: پیوندهای تاریخی و تمدنی میان کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای آرمان‌ها، اهداف و منافع مشترک را به ارمغان آورده و ما را به سوی تعریفی مشترک از امنیت و توسعه رهنمون می‌کند. مهم‌ترین گام در تقویت وحدت، حفاظت از هنجارهای مترقی بومی، قاعده‌سازی بر اساس آن هنجارها و ممانعت از غلبه هنجارهای غربی است تا مفاهیم همکاری‌جویانه از معانی واقعی خود تهی نشوند. بزرگ‌ترین ظرفیت ما برای وحدت و صلح‌سازی، ظرفیت تمدنی ما است. اینک که این قاره کهن دوباره سر برآورده باید با تکیه بر اخلاق، معنویت، عدالت، عقلانیت و احترام به کرامت انسانی، بار دیگر تمدن‌ساز گردد. سازمان همکاری‌های شانگهای که نماد این «خانواده بزرگ تمدنی» است، اکنون در جایگاهی ایستاده که می‌تواند افق‌های جدیدی از همگرایی منطقه‌ای و همکاری‌های امنیت‌ساز را بنا نهد. احترام به ارزش‌ها و مقدسات ملت‌ها یک اصل وحدت‌بخش است و هرگونه اهانت به ارزش‌ها به‌خصوص اهانت برخی کشورهای اروپایی به قرآن کریم بیانگر سقوط اخلاقی آن و موجب نفرت‌پراکنی و گسترش ناامنی است که باید با نمایش وحدت ملل متمدن، با آن برخورد شود.
در باب احترام به حق حاکمیت ملت‌ها: چندجانبه‌گرایی در جهان معاصر به معنای تشریک مساعی و هم‌افزایی کشورهای مستقل برای نیل به خیر مشترک است. چنین برداشتی از چندجانبه‌گرایی در تعارض با ائتلاف‌سازی‌های امنیتی برای ترویج خشونت و خصومت با سایر کشورها است. چندجانبه‌گرایی واقعی به نفع ملت‌هاست و نه در خدمت قدرت‌ها. در پرتو احترام به حق حاکمیت کشورها و تکیه بر همکاری‌های سودمند متقابل، اهداف والای امنیت و توسعه پایدار قابل تحقق است. دولتی که امروز در چهارم جولای سالگرد استقلال خود را جشن می‌گیرد، استقلال بسیاری از کشورها را زیر پا می‌گذارد و حق تعیین سرنوشت را از بسیاری از ملت‌ها به‌خصوص ملت بزرگ فلسطین سلب کرده است. هیچ انسان آزاده یا ملت متمدنی نیست مگر آنکه دل در گرو آرمان فلسطین و آزادی این ملت مظلوم داشته باشد. جنایات امروز رژیم صهیونیستی در اردوگاه جنین، یادآور جنایات دردناک اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ است. رژیم صهیونیستی نماد عینی تجاوز به حق حاکمیت ملت‌هاست.
در باب محیط زیست: یکی از مهم‌ترین تهدیدهایی که جامعه جهانی را در دوران حاضر تهدید می‌کند تغییرات آب و هوایی است. تغییرات اقلیمی امکان تبدیل شدن به تنش‌های ژئوپلیتیکی را دارد که می‌تواند کشورها را با بحران‌های امنیتی پیچیده دست به گریبان کند. منطقه ما نیز با انواع تهدیدهای زیست‌محیطی نظیر کمبود منابع آب و گرمایش هوا و فرسایش خاک مواجه است. ماهیت این تهدیدها به گونه‌ای است که جز در پرتو همکاری‌های چندجانبه، درک آسیب‌های احتمالی در درازمدت و تنظیم قواعد و مقررات در چارچوب سازمان‌های منطقه‌ای امکان مقابله با آنها وجود ندارد. در همین راستا جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که با ایجاد سازوکارهای چندجانبه از جمله تشکیل کارگروه‌های مشترک برای مدیریت و توزیع عادلانه منابع آبی، می‌توان مانع از تبدیل شدن اینگونه چالش‌ها به تنش شد.
* برافراشتن پرچم ایران در سازمان همکاری شانگهای
با رسمی شدن عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، پرچم جمهوری اسلامی ایران در مقابل دبیرخانه عمومی این سازمان در پکن برافراشته شد. همزمان با برافراشته شدن پرچم، سرود ملی جمهوری اسلامی ایران نیز نواخته شد. در این مراسم تعداد زیادی از مقامات رسمی، دیپلمات‌ها و خبرنگاران حضور داشتند.
******
گزارش «وطن‌امروز» درباره مزایای اقتصادی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای
گروه اقتصادی: ایران دیروز رسماً عضو سازمان همکاری شانگهای شد.
کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان انرژی در جهان محسوب می‌شوند، به همین دلیل مهم‌ترین فرصت پیش روی ایران با عضویت در این سازمان را باید در حوزه منابع انرژی جست‌وجو کرد. جمهوری اسلامی ایران از لحاظ منابع گازی دومین کشور و از لحاظ منابع نفتی چهارمین کشور مهم جهان محسوب می‌شود و عضویت در این سازمان باعث افزایش فروش منابع انرژی از سوی ایران می‌شود. پتروشیمی نیز یکی دیگر از موارد همکاری میان ایران و اعضای این سازمان به شمار می‌رود که نباید از آن غافل شد.
همچنین عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به ایران کمک می‌کند بتواند در بخش اکتشاف، تولید، سرمایه‌گذاری و صادرات مواد معدنی فرصت‌های بیشتری را به دست آورد. چین که عضو موثر سازمان به شمار می‌رود، در ۳۲ ماده معدنی رتبه اول دنیا و ایران هم در برخی تولیدات معدنی جزو ۱۰ کشور برتر دنیا محسوب می‌شود که همکاری این دو کشور در کنار سایر اعضا باعث پیشرفت و شکوفایی می‌شود.
همکاری‌های اقتصادی نیز فرصتی مشترک برای اعضای سازمان محسوب می‌شود تا بتوانند مبادلات تجاری و اقتصادی خود را گسترش دهند. عضویت ایران در این سازمان تأثیر بسزایی در زمینه افزایش سطح بازرگانی با کشورهای عضو سازمان دارد و فرصت بهره‌برداری از امکانات و تسهیلات سازمان را در این زمینه فراهم می‌کند. ایران با عضویت دائم در این سازمان می‌تواند از امتیازات این پیمان استفاده کند و به بازار بزرگ و پرجمعیت کشورهای عضو سازمان دسترسی یابد.
در حال حاضر کشورهای عضو شانگهای نیز زمینه و بستر همکاری با جمهوری اسلامی ایران را از هر زمان دیگری مهیاتر می‌دانند و بر این باورند می‌توانند همکاری‌های بهتر و بیشتری با ایران داشته باشند. هر یک از اعضای سازمان بسته به ظرفیت‌هایی که دارند مقصدی برای صادرات و همچنین واردات کالا و… به شمار می‌روند.
همچنین ایران یک مرکز ارتباطی و ترانزیت مهم و حیاتی است، چرا که موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی ایران به گونه‌ای است که در چهارراه جهان قرار دارد و شرق و غرب و شمال و جنوب را به یکدیگر متصل می‌کند. موضوع ترانزیت کالا موضوع بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشت؛ در این زمینه بانک جهانی می‌گوید ایران پرمنفعت‌ترین کریدور اقتصادی منطقه به شمار می‌رود که این خود نشان‌دهنده این است که ایران می‌تواند از برندگان بزرگراه ابریشم جدید باشد.
عضویت رسمی ایران در سازمان شانگهای می‌تواند فرصت میلیارد‌ها دلار سرمایه‌گذاری را به اعضا معرفی کند. از آنجا که این فرصت‌های سرمایه‌گذاری با اهداف دیگر اعضای پیمان شانگهای هماهنگی دارد، لذا می‌توان از آنها بهره‌برداری کرد. به این واسطه مشاغل زیادی در ایران به وجود خواهد آمد، راه‌های دسترسی به ایران خصوصا در مسیر کریدور شمال – جنوب توسعه می‌یابد، ناوگان حملونقل گسترش یافته و از همه مهم‌تر در دریای خزر زیر ساخت‌های حمل نقل ایران توسعه خواهد یافت.
لازم به ذکر است که جز حوزه حملونقل، در حوزه‌های دیگر مثل بخش آب می‌توان شاهد تغییرات بود. یکی از موضوعاتی که مد نظر پیمان شانگهای است تامین آب شیرین برای کشورهای عضو است تا شاهد شرایط بحران نباشند. ایران یکی از کشور‌هایی است که هم می‌تواند دسترسی آب خلیجفارس را به این منطقه داشته باشد و هم می‌تواند از دریای خزر استفاده کند.
در کنار تمام موارد یاد شده اگر ایران بتواند با ارزهای محلی با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای مبادله اقتصادی داشته باشد گام بلندی در مسیر دلارزدایی برخواهد داشت.
***
عضویت ایران در شانگهای فرصت بی‌نظیر برای توسعه صادرات
رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون با اشاره به اینکه ایران رسماً عضو پیوسته پیمان شانگهای شد، اظهار داشت: کشورهای عضو این پیمان ۲۰ درصد انرژی دنیا و ۳٫۵ میلیارد نفر از جمعیت جهان را در اختیار دارند و چین و روسیه به عنوان ۲ عضو دائم این پیمان از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل نیز هستند. ارسلان قاسمی افزود: برخی می‌گویند پیمان شانگهای بیش از اینکه اقتصادی باشد، امنیتی و سیاسی است اما در این پیمان بخش اقتصادی پررنگ هم وجود دارد و در شرایطی که کشورهای غربی ما را تحریم کرده‌اند، حضور قدرتمند بخش اقتصادی ایران بویژه بخش تعاون در بستر پیمان شانگهای می‌تواند به توسعه صادرات غیرنفتی و تامین کالاهای اساسی کمک کند. وی با بیان اینکه پیمان شانگهای و اتحادیه اوراسیا و همچنین بازار روسیه فرصت مغتنمی برای شرکت‌های ایرانی به شمار می‌رود، گفت: بازار جدید عربستان و مصر برای ایران فرصت مغتنمی است تا به توسعه صادرات و افزایش تجارت با این کشورها اقدام کند. قاسمی اضافه کرد: ما با برنامه‌ریزی درست می‌توانیم از فضای ایجادشده در پیمان‌ها و سازمان‌های منطقه‌ای و کشورهای همسایه استفاده کنیم. به گفته وی بازارهای روسیه، عربستان و مصر می‌تواند حجم تجارت غیرنفتی ما را ۲برابر کند، در حالی که حجم تجارت غیرنفتی ما در سال گذشته ۱۰۳ میلیارد دلار بوده است. رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون اظهار داشت: با استفاده از پیمان‌های شانگهای و اتحادیه اوراسیا می‌توانیم به توسعه صادرات بویژه با کشورهای پیرامونی که نیاز به محصولات صادراتی ایران دارند اقدام کنیم و ما می‌توانیم محصولات خود را به این کشورها صادر کنیم. بنا بر این گزارش، با بررسی دقیق‌تر تاثیرات اقتصادی عضویت در سازمان شانگهای، انرژی و پتروشیمی، معادن، تجارت و صادرات و ترانزیت مرزی نیز تحت تاثیر مستقیم قرار خواهند گرفت.
******
نشست ایران، هند و روسیه برای تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال – جنوب
راه هموار ایران – راه
پیشنهاد بذرپاش برای برگزاری کنفرانس با ۱۳ کشور مرتبط با کریدور شمال – جنوب
گروه اقتصادی: وزیر راه‌وشهرسازی در نشست سه‌جانبه ایران، هند و روسیه که با هدف تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال – جنوب با حضور مقامات کشورهای مختلف در تهران برگزار شد، پس از شنیدن توضیحات و سخنان نمایندگان ۲ کشور هند و روسیه درباره ظرفیت‌های کریدور شمال- جنوب، به جمع‌بندی موضوعات مطرح‌شده پرداخت.
مهرداد بذرپاش اظهار کرد: با توجه به ارائه‌ها و نظرات مطروحه و با نگاه ویژه به میهمانان بخش خصوصی، همه متفق‌القول بر تقویت بخش خصوصی تأکید جدی داشتند که این تأکید بجا و درست است.
بذرپاش ادامه داد: تمام اقدامات انجام شده و رایزنی‌ها همچنین ایجاد زیرساخت‌ها و موافقتنامه‌های مربوط با هدف تسهیل روابط بیشتر میان کشورها و توسعه تجارت است.
وی تأکید کرد: با تقویت زیرساخت‌های موجود و ایجاد ظرفیت‌های جدید، ۳ کشور ایران، هند و روسیه و همین‌طور ۱۰ کشور دیگر عضو، حداکثر تسهیل و حذف مقررات زائد را برای ذی‌نفعان مؤثر در کریدور شمال – جنوب و بخش خصوصی به کار می‌گیرند.
وزیر راه‌وشهرسازی در ادامه تصریح کرد: سرمایه‌گذاری مشترک در بخش زیرساخت‌ها مورد تأکید است که چندی پیش نیز در این خصوص نشست مشترکی با کشور روسیه انجام و موضوع راه‌آهن رشت – آستارا پیگیری شد، همچنین با کشور هند نیز جهت مشارکت طرح موضوع شد.
بذرپاش در بخش دیگر سخنان خود، تشکیل کنفرانس با ۱۳ کشور عضو را خواستار شد و ادامه داد: در وزارت امور خارجه ایران بستر لازم برای این موضوع فراهم است، نامه‌نگاری‌ها انجام می‌شود که قبل از پایان سال ۲۰۲۳ این نشست را برگزار کنیم.
وزیر راه‌وشهرسازی بیان کرد: این موضوع جهت تسهیل رویه‌ها باید در سطوح دولتی و حکومتی، همچنین بخش خصوصی آغاز شود.
وی تصریح کرد: بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در دستور کار است که در این راستا در بندر چابهار، برنامه‌هایی هدفمند با کشور هند داریم که ظرفیت این بندر مهم و راهبردی در تجارت و از مجرای دریا به دریا از تکیه‌گاه‌های اصلی است که آن را در برنامه بلندمدت دنبال می‌کنیم.
به گفته بذرپاش «در شرایط کنونی و در مسیر این کریدور حداکثر زیرساخت‌های موجود را برای حمل بار فراهم می‌کنیم و افزایش آن به ۳۰ میلیون تن را نیز متصور هستیم».
وزیر راه‌وشهرسازی محور بعدی را داشتن سیاست واحد در این ۳ کشور و سایر کشورهای عضو کریدور اعلام کرد و افزود: در خلال سفرهای متعدد به کشورهای مختلف، بناست سیاست یکپارچه و وحدت رویه اتخاذ شود. همچنین از سوی همه کشورها یکسان‌سازی تعرفه‌ها و وحدت رویه سیاستی در پیش است.
بذرپاش ضمن تأکید بر وحدت میان کشورهای عضو اظهار کرد: کریدور شمال- جنوب تجارت جهانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در صورت وحدت و یکپارچگی به سرمنزل مقصود می‌رسد که این ۳ کشور نیز به این موضوع اذعان دارند و مورد تأکید است. محور بعدی فعال‌سازی بخش گردشگری و توجه به محیط زیست است که ظرفیت‌ها و خدمات زیربنایی این کشورها را فعال می‌کند و بر این موضوع صحه می‌گذارد که رسالت این کریدور تنها حمل بار نیست و طبیعتاً جابه‌جایی مسافر، آسان‌سازی و تسهیل، در دسترس بودن و در نهایت توسعه شبکه حملونقل به توسعه گردشگری در کشورها کمک شایانی می‌کند.
وی موضوع بعدی را مشارکت مالی برای توسعه و تقویت زیرساخت‌های موجود دانست و بیان کرد: ایجاد زیرساخت‌های این کریدور و نوسازی ناوگان در حوزه‌های ریلی، جاده‌ای، هوایی و بندری ضرورت دارد و باید در دستور کار قرار گیرد که این موضوع کشورها را ایمن می‌کند و تاب‌آوری کشورها را در حوزه اقتصادی افزایش می‌دهد.
وزیر راه‌وشهرسازی با اشاره به اینکه این سیاست مورد تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی و دولت جمهوری اسلامی ایران است، ادامه داد: رهبر حکیم انقلاب اسلامی تکمیل کریدور شمال – جنوب را مؤکد به عنوان یک محور راهبردی بیان کرده‌اند که این امر نشان از اهمیت موضوع یاد شده است.
همچنین بذرپاش در ادامه این جلسه به تشریح ۸ اصل اساسی حاکم بر ابتکار ایران-راه که در پیوند عمیق با مفاهیم مرتبط با کریدور شمال – جنوب است، پرداخت. این اصول اساسی عبارت است از:
۱- چندجانبه‌گرایی یا به عبارتی حرکت به سمت همگرایی اقتصادی در حوزه کریدورها و خنثی‌سازی یکجانبه‌گرایی و تحریم‌ها
۲- مشارکت‌جویانه؛ یعنی پاسخ به نیازها و تأمین منافع مشترک ذی‌نفعان
۳- رویکرد همسایگی ترانزیتی به مفهوم ایجاد فرصت‌های ترانزیتی و لجستیکی برای کشورهای همسایه و غیرهمسایه از طریق تقویت پیوندهای ترانزیتی
۴- رویکرد شبکه‌ای؛ یعنی هم‌افزایی همه زیرساخت‌ها و تسهیلات ترانزیتی و لجستیکی ذی‌نفعان به منظور آزادسازی ظرفیت‌های بالقوه شرکای ترانزیتی
۵- تسهیل‌گر؛ یعنی توجه به درهم‌تنیدگی ترانزیت، لجستیک، تجارت و امور مالی – بانکی و هماهنگ‌سازی رویه‌ها و قوانین در این حوزه‌ها
۶ – مبتنی بر حافظه تاریخی یا به عبارتی، یادآور مناسبات تاریخی کشورها در قرن‌های پیشین در مراودات تجاری جهانی
۷- هوشمندانه و فناورانه؛ یعنی تقویت جریان انتقال دانش، تجربیات و فناوری لجستیکی و ترانزیتی با تاکید بر فناوری‌های هوشمند و دیجیتال
۸- انعطاف‌پذیر و تاب‌آور یا به عبارتی، حفظ کارایی و کیفیت زیرساخت‌ها و خدمات حمل‌ونقلی و لجستیکی در شرایط گوناگون
بذرپاش در این نشست کلیدی در راستای بهره‌مندی حداکثری از پنجره فرصت بیان شده برای رونق مبادلات و توسعه مسیرهای مقرون به صرفه در جهت شمال – جنوب و مشخصا کریدور حملونقل بین‌المللی شمال – جنوب در چارچوب مشارکت‌جویانه، راهبردهای اساسی این ابتکار را به شرح زیر پیشنهاد کرد:
۱- حمایت و تشویق فعالان و بازیگران تجارت، لجستیک، حملونقل و ترانزیت به منظور توسعه و تقویت حملونقل ترکیبی و چندوجهی
۲- استفاده از ظرفیت شورای هماهنگی کریدور شمال – جنوب به منظور همسان‌سازی سازوکارهای همکاری و پیاده‌سازی مفهوم پنجره واحد ترانزیت
۳- استفاده از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاری‌های اقتصادی یا همان اکو
۴- مدیریت یکپارچه جریان حملونقل و توسعه حملونقل فناورانه، با تاکید بر اتصال پلتفرم‌های آنلاین و اشتراک‌گذاری اطلاعات و داده‌ها با تأکید بر امکان رصد محموله‌ها در مسیر کریدور
۵- توسعه همکاری‌ها در حوزه بیمه‌های حملونقل و افزایش گردش پول در مبادلات و تسویه‌های مالی در مناسبات حملونقل و ترانزیتی بر اساس پیمان‌های پولی دوجانبه جهت دفع ریسک‌های مالی و رقابتی‌تر شدن مسیرهای کریدور شمال- جنوب
۶- تعمیق همکاری‌های راهبردی در زمینه سرمایه‌گذاری مشترک در توسعه زیرساخت‌های کلیدی حملونقل و لجستیکی جهت تسریع در تکمیل و توسعه آنها
وزیر راه‌وشهرسازی پس از بیان محورهای راهبردی تصریح کرد: حضار محترم! نزدیک به یک ماه قبل در سخنرانی‌ام در بیست‌‌وششمین مجمع بین‌المللی اقتصادی در سن‌پترزبورگ، ابتکار جمهوری اسلامی ایران به نام ایران – راه (IRAN-RAH) را به عنوان پنجره فرصتی برای استفاده کشورهای ذی‌نفع و همه بازیگران عرصه تجارت، لجستیک و ترانزیت، از قلمروی جمهوری اسلامی ایران به عنوان سرزمین فرصت‌های لجستیکی و ترانزیتی مطرح و اشاره کردم واژه راه در زبان فارسی، همزمان هم به معنای راه و هم راه‌حل است.
بذرپاش ادامه داد: ایران – راه به این معنی است که ایران، هم به عنوان راه و هم راه‌حل، برای پیوندهای امن، ایمن، سهل، سریع و مقرون به صرفه اقتصادی، برای رقابت سازنده و مشارکت بازیگران ذی‌نفع در عرصه ترانزیت و لجستیک نقش‌آفرینی خواهد کرد.
بدین ترتیب، کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای این فرصت را خواهند داشت با استفاده از مسیرها، امکانات و ظرفیت‌های ایران، بخش عمده‌ای از مسائل ترانزیتی و لجستیک خود را حل کنند.
وی یادآورشد: از منظر تاریخی، سرزمین ایران قرن‌ها به عنوان گذرگاه بین قاره‌ای، نه تنها نقشی کلیدی در تجارت و مبادلات کالا ایفا کرده، بلکه دریچه‌های تعامل را میان انسان‌ها گشوده و فصلی باشکوه را در تاریخ بشریت رقم زده است. در این عصر طلایی، در مسیرهای باستانی که از قلمروی ایران می‌گذشتند، روح صلح و همکاری و سود متقابل بر مبنای تشریک‌مساعی نژادها، اقوام و تمدن‌ها و ادیان گوناگون و نیز جریان‌های پایدار مبادله فرهنگ، دانش و تجربه موج می‌زد و اینچنین شد که میراث بزرگ بشریت در این تعاملات و تبادلات شکل گرفت که آثار باستانی به جا مانده از آن دوران، نظیر کاروانسراها، مؤید این واقعیات انکار‌ناپذیر است.
این اصول حاکم بر ابتکار ایران – راه، کاملا همسو با مفاهیم بنیادین کریدور شمال – جنوب، آزادکننده ظرفیت‌های عظیم ناشی از مزیت‌های متعدد نسبی و رقابتی جغرافیایی و اقتصادی است.
به گفته وزیر راه‌وشهرسازی اهم این مزیت‌های نسبی و رقابتی عبارت است از:
۱- همجواری «کریدور شمال- جنوب» با قطب‌های تولید و مصرف انرژی جهان
۲- ایجاد ائتلاف‌های جدید ترانزیتی بر مبنای تجارت و توسعه زنجیره تامین نوین
۳- پیوند و دسترسی کشورهای حوزه غرب آسیا، قفقاز، آسیای میانه و خلیجفارس
۴- ایران به عنوان پلی باثبات، امن، مقرون به صرفه و بهینه برای ترانزیت
۵- فرصت‌های جذب سرمایه‌گذاری مشترک کشورهای ذی‌نفع در کریدور شمال – جنوب در زیرساخت‌های کلیدی
۶- امکان تعریف و توسعه مسیرهای ترانزیتی ترکیبی و چندوجهی
۷- امکان بهره‌گیری از ظرفیت‌های همکاری همه‌جانبه سازمان‌های منطقه‌ای
بر اساس این گزارش نتیجه این نشست سه‌جانبه می‌تواند تاثیر مثبتی بر ترانزیت در مسیر کریدور شمال – جنوب گذاشته و موجب تسهیل این امر شود.
رویترز؛
چین برای دومین بار سفر جوزپ بورل به پکن را لغو کرد!
این دومین بار در سال جاری است که دولت چین سفر بورل به این کشور را لغو می‌کند.
فرهیختگان
رویترز به‌نقل از سخنگوی حوزه سیاست خارجی اتحادیه اروپا نوشت:متأسفانه از سوی همتایان چینی به ما اطلاع داده شد که تاریخ‌های پیشبینی شده در هفته آینده دیگر امکان پذیر نیست و اکنون باید به دنبال جایگزین باشیم.
ما می خواهیم با چین تعامل داشته باشیم، اما به پیشرفت نیاز داریم و امسال به آن نیاز داریم.
سفیر اتحادیه اروپا در چین اعلام کرده بود بورل در این سفر قرار است با وزیر خارجه و دیگر مقامات چینی درمورد «مسائل استراتژیک» از جمله «حقوق بشر» و «بحران اوکراین» گفت‌و‌گو کند.
این دومین بار در سال جاری است که دولت چین سفر بورل به این کشور را لغو می‌کند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در ماه آوریل هم به دلیل مثبت اعلام شدن آزمایش کرونا از حضور در چین منع شد.