ایتالیا در حال حاضر در سه قاره سرگرم انجام ۴۰ ماموریت جنگی است. با درنظر گرفتن ۸۰۰ سربازی که اخیراً از افغانستان به ایتالیا بازگشتند و به ۵۰۰۰ سربازی که بعضاً در ماموریت افغانستان شرکت داشتند، ۹۴۴۹ سرباز ارتش ایتالیا خارج از مرزهای این کشور در عملیات جنگی شرکت دارند. روز چهارشنبه پرتال آنلاین کمونیستی “کنتروپیانو” گزارش کرد که از سال ۲۰۲۰ با رویکار آمدن دولت «مرکز – چپ» ائتلاف حزب سوسیال دمکرات و جنبش ۵ ستاره به رهبری نخست وزیر “جوزپه کنته” ۲۶٪ به تعداد این سربازان افزوده شده است. ابعاد این فعالیتهای جنگی در انظار عمومی این کشور مدیترانهای ناشناخته است. منتقدین، دولت ایتالیا را متهم میکنندکه بند دوم قانون اساسی را نقض میکند. این بند جنگ را به عنوان «وسیلهای برای حل مناقشات بینالمللی مردود میشمارد».
از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ایتالیا به طور فزایندهای در دخالتهای نظامی کشورهای عضو ناتو و همینطور زیر پرچم سازمان ملل شرکت دارد. این عملیات که از سال ۱۹۹۲ آغاز شد در وهله اول مستعمرات و کشورهای تحت قیمومیت گذشته مثل لیبی، سومالی و آلبانی را در بر میگرفت. ولی ایتالیا همینطور در تلاشی یوگسلاوی در بوسنی هرزهگوین، مقدونیه، صربستان، کوسو، آلبانی و همینطور حملات هوایی ناتو به یوگسلاوی در سال ۱۹۹۹ شرکت داشت. ارتش ایتالیا همینطور در سودان، رواندا، مراکش، لبنان، کویت دخالت کرد و در عملیات در دریای سرخ، خلیج فارس و اقیانوس هند نیز فعال بود.
هدف این عملیات در بیشتر کشورهای دارای منابع غنی و یا از نظر راهبردی مهم، تامین «منافع اساسی اقتصادی» ایتالیا است.
ایتالیا در حال حاضر در کوسوو که در سال ۲۰۰۸ به طور یکجانبه خود را از صربستان جدا کرد ، فرماندهی هیات KFOR که به عملیات Joint Enterprise ناتو تعلق دارد را عهده دار است. در تنگه هرمز که خلیج عمان را به خلیج فارس مربوط میسازد و یکی از صحنههای تشدید وخامت اوضای بین ایران و عربستان سعودی است نیروی هوایی ایتالیا از عملیات سیاسی نظامی EMASOH که از ارتشهای ۸ کشور اروپایی تشکیل شده و تحت رهبری فرانسه صورت میگیرد، پشتیبانی مینماید.
ایتالیا حضور برجسته خود را در سومالی و شاخ افریقا که هم در خلیج عدن و هم اقیانوس هند قراردارد و دارای اهمیت راهبردی ویژهای است به نمایش میگذارد. در اینجا ایتالیا یک دهه است که در ماموریتهای EUCAP سومالی شرکت دارد و عملیات اتحادیه اروپا EUNAVFOR آتلانتا و EUTM سومالی را رهبری میکند و نیروهای نظامی برای عملیات UNSOM سازمان ملل را تامین میکند. بنابر خبرنامهی “اینترناشنال آفیرز” که اخیراً انتشار یافته دولت ایتالیا حضور سیاسی و نظامی خود را در سومالی و خاور نزدیک دارای «اهمیت راهبردی عظیمی برای کشور » برآورد میکند. مناطقی هم که به ادعای ایتالیا مناطق «مدیترانه گسترش یافته» محسوب میشود نیز در این عملیات منظور است. رم از این مبدأ حرکت میکند که ایالات متحده آمریکا به خاطر انتقال گرانیگاه منافع خود به منطقه هندوپاسیفیک از فعالیت و توجه خود به مدیترانه خواهد کاست.
در عراق که ایتالیا تا سال ۲۰۰۶ در کنار ایالات متحده آمریکا ۱۹۰۰ سرباز مستقر کرده بود قرار است از ماه مه ۲۰۲۲ ظاهراً به بهانه تعلیم نیروهای محلی برای مبارزه علیه شبهنظامیان تروریست «ولایت اسلامی» و همینطور احیای کنترل مرزهای کشور در جهت تامین و تضمین تمامیت ارضی کشور عراق، رهبری عملیات ناتو را عهدهدار شود.
بخش عمده عملیات جنگی ایتالیا در افریقا صورت میگیرد. از جمله واحدهای Taskforce Takuba برای «دفع تهدیدهای تروریستی» در نیجر و مالی و همینطور پشتیبانی هوایی برای مراقبت از خلیج کینه. در لیبی نیروه هوایی ایتالیا در سال ۲۰۱۱ در سرنگونی معمر قذافی شرکت داشت و در سالهای گذشته چندین کشتی جنگی در اختیار «پلیس ساحلی » قرار داد و پرسنل آن را برای «دفع آوارگان و مهاجرین» تعلیم داد.
همان طور که گزارش انستیتوی “آفری اینترناسیونالی” در ماه مارس ۲۰۲۰ رسماً تاکید میکند، هدف این عملیات در بیشتر کشورهای دارای منابع غنی و یا از نظر راهبردی مهم، تامین «منافع اساسی اقتصادی» ایتالیا است. کتاب سفید دفاعی سال ۲۰۱۵ نیز از این مبدأ حرکت میکرد و قصد داشت به بهانه «دفاع از تمامیت ارضی ایتالیا» و همچنین «منافع حیاتی و راههای ارتباطی» ایتالیا بند دوم قانون اساسی را دور بزند.