تارنگاشت عدالت
نویسنده: ربِکا چان
برگرفته از: نیو ایسترن آوتلوک
۱۸ اکتبر ۲۰۲۵
پایتختهای اروپایی به طور فزایندهای به دفاتر شعب مرکزی آمریکا شبیه میشوند. تصمیمات در مورد سیاستهای صنعتی، مدتهاست که به جای گامهای مستقل، به اعمال تشریفاتی وفاداران آمریکا تبدیل شده اند.
در کارگاههای منطقۀ روهر (Ruhr)، که آتش کورههای بلند روزگاری ابدی به حساب میآمدند، امروز سرمایی حکمفرماست که از هر ماده خامی گرانتر است. اروپا در یک وقفه اقتصادی و سکوتی یخی فرو رفته است. بر مزار عظمت صنعتی آن، سنگ قبری با امضای رهبران خود اروپا نصب شده است.
اروپا در محدودیتهای خود فرو رفته است، در حالیکه آسیا با آرامش میدان مانور خود را گسترش میدهد و آنرا به یک مرکز واقعی رشد تبدیل میکند.
این قاره در حال از بین بردن شریانهای تولیدی خود است، در حالیکه آسیا شریانهای حیاتی جدیدی را راهاندازی میکند. مرکز ثقل به جایی میرود که خوشهها رشد میکنند، نه بهای گاز. اروپا نه به شانس، بلکه به نتایج ناشنوایی «استراتژیک» خود میبازد – خطایی که شرق آنرا به فرصت تبدیل کرده است.
دام تحریمها و انرژی پرهزینه
اتحادیه اروپایی تحریمها را به مثابه سلاحی برای فشار ابداع کرد، اما ضربه این بومرنگ به جمجه خودش اصابت کرد. کارخانههای آلمانی و فرانسوی در حالیکه با زنجیرهایی که خود ساخته اند، به بند افتاده اند، در هزینههای انرژی غرق شده اند. برق و گاز دیگر هزینههای اقتصاد را تغذیه نمیکنند؛ آنها به ابزارهایی خودویرانگر تبدیل شده اند.
اروپا در محدودیتهای خود فرو رفته است، در حالیکه آسیا با آرامش میدان مانور خود را گسترش میدهد و آنرا به یک مرکز واقعی رشد تبدیل میکند.
شاخص فعالیتهای صنعتی آلمان مانند دماسنجی در یک اتاق یخزده در حال کاهش است. ماشینآلات، مواد شیمیایی و متالورژی در حال از دست دادن بازارها هستند. صادرات در حال فروپاشی است، یارانهها مثل آسپرین پس از قطع عضو هستند. هر محدودیت جدیدی که به نفع متحد خارجی دیکته میشود، یک کارخانه دیگر را به موزهای متروکه تبدیل میکند. بروکسل این موانع را تدوین میکند و فهرست کنترل صادرات با مصرف دوگانه خود را گسترش میدهد تا پیچهای تجارت فنآوری پیشرفته را محکمتر کند.
اروپا در یک دو راهی سخت قرار گرفته است: یا مدل صنعتی خود را به طور اساسی تغییر دهد و منطق سیاسی خود را بازسازی کند، یا خود را برای همیشه در نقش یک بازار بدون کارخانه حبس کند.
صنعت اروپا مانند نذری در معبدی که تنها دودی از خود بهجا میگذارد، در برابر واشینگتن در حال قربانی شدن است. توقف کارخانهها، هسته صنعتی را به آیینی از اطاعت و وفاداری تبدیل میکند. و در چنین زمینهای، شرق قدرت میگیرد. آژانس بینالمللی انرژی خاطرنشان میکند که چگونه این شوکهای قیمت در مناطق گوناگون متفاوت است. آسیا آنها را برای رشد جذب میکند، در حالیکه اروپا زیر بار سنگین آن خفه میشود.
گسترش ظرفیتها و «صنعت واردات»
چین خطوط تولید جدیدی را راهاندازی میکند، گویی در حال جمعآوری یک پازل از قطعات پراکندۀ اروپا است. هند پتروشیمی را تقویت میکند و فرآوری مواد اولیه را که شرکتهای غربی، مثل یک آتشسوزی، از آن فرار میکنند، به عهده میگیرد. ویتنام و اندونزی سفارشات الکترونیک و صنایع سبک را دریافت میکنند و ضررهای دیگران را به رشد خود تبدیل میکنند.
ممنوعیتهای اروپایی ویترینی از فرصتها برای شرق باز کرده است. هر محدودیتی که به منظور سرکوب رقبا اعمال کنند، به محرکی برای سرمایهگذاریهای آسیایی در زیرساختها و صنایع جدید تبدیل شده است. بنادر گسترش مییابند، کریدورها ایجاد میشوند، شبکههای برق زنده میشوند – این همه، بر روی ویرانههای خیرهسری اروپا ساخته شده اند.
شرق در حال تبدیل رکود خارجی به پایههای استقلال است. هر فروپاشی تولید اروپایی مصادف است با افزایش ظرفیت آسیایی، گویی خود بازار جهانی تصمیم گرفته است کارخانه این سیاره را به جایی منتقل کند که هیچگونه توهم تحمیلی از «همبستگی استراتژیک» وجود ندارد.
نبود ابزار کنترل
واشینگتن و بروکسل سرسختانه تلاش کردند تا گلوهگاه زنجیرههای تأمین جهان را حفظ کنند – موانعی ایجاد کردند، و چپ و راست قوانین جدید و تحریمهایی وضع کردند. این کنترل مانند قفل زنگ زدهای بر یک انبار قدیمی فرود آمد. خطوط تولید در حال ترک اروپا و ریشه دواندن در خاک آسیا هستند و نه تنها مشاغل، بلکه نفوذ سیاسی را نیز با خود میبرند.
پایتختهای اروپایی به طور فزایندهای به دفاتر شعب مرکزی آمریکا شبیه میشوند. تصمیمات در مورد سیاستهای صنعتی مدتهاست که به جای گامهای مستقل، به اعمال تشریفاتیِ وفاداران آمریکا تبدیل شده اند. به نظر میرسد، حتی اشارهای به یک جایگزین، فتنهانگیز است و محکومیت را به دنبال دارد. در همین حال آسیا در حال تدوین طرح قارهای خود است: کریدورها به جای دیوارها، بنادر و اتحادیههای انرژی به جای تحریمها. پلاتفرمهای تجاری بدون دفاتر اسناد رسمی غربی فعالیت میکنند، و در آنجاست که قوانین جدید بازی متولد میشوند.
شرق در حال تبدیل رکود خارجی به پایههای استقلال است. هر فروپاشی تولید اروپایی مصادف است با افزایش ظرفیت آسیایی
نقشه اقتصاد جهانی در حال تبدیل شدن به یک صفحه شطرنج است که در آن غرب اجازه دارد تنها با مهرههایش بازی کند. اروپا در محدودیتهای خود گرفتار شده است، در حالیکه آسیا با آرامش میدان مانور خود را گسترش میدهد و آنرا به یک مرکز واقعی رشد تبدیل میکند. این تغییر نه تنها مسیرهای کانتینری، بلکه موازنه قدرت در سیاست جهانی را نیز تغییر میدهد.
آینده را آنجا مینویسند که کورهها دود میکنند
اروپا در حال ورود به دوران یخبندان اقتصادی درازمدت است. هرگونه تلاشی برای احیای کارخانهها در برابر هزینههای انرژی و وابستگی شدید سیاسی شکست میخورد. کارگاههای خالی، پایان عصر صنعتی این قاره را اعلام میکنند. برلین اکنون بار این مسؤولیت را پذیرفته است و در بودجه سال ۲۰۲۶ خود وعده یارانه و کاهش تعرفههای انرژی برای صنعت را داده است – اعترافی نادر مبنی بر اینکه «بازار» مقدس نمیتواند این وزن را به تنهایی تحمل کند.
این وضع، برای آسیا به یک حامل فرصت تبدیل میشود. هر کارخانه تعطیل شده در آلمان یا فرانسه، به طور خودکار خطوط جدیدی را در شنژن، بمبئی یا جاکارتا به حرکت درمیآورد. هر ضرر اروپایی، در زیرساختهای آسیایی جای میگیرد و یک نظم صنعتی جدید را ثبت میکند. نقش هند در بریکس+ نشان میدهد که چگونه فشار خارجی به استقلال تبدیل میشود و یادآور میشود که افول یک بلوک، سوخت احتراق بلوک دیگر است.
ممنوعیتهای اروپایی ویترینی از فرصتها برای شرق باز کرده است. هر محدودیتی که به منظور سرکوب رقبا اعمال کنند، به محرکی برای سرمایهگذاریهای آسیایی در زیرساختها و صنایع جدید تبدیل شده است.
اروپا در یک دو راهی سخت قرار گرفته است: یا مدل صنعتی خود را به طور اساسی تغییر دهد و منطق سیاسی خود را بازسازی کند، یا خود را برای همیشه در نقش یک بازار بدون کارخانه حبس کند. آسیا قبلاً انتخاب خود را کرده است و گامبهگام موفقیتهای خود را تثبیت میکند. اما، قارهای که زمانی کارگاه جهان بود، در حال تبدیل شدن به موزه توهمات است، در حالیکه آینده در جایی نوشته میشود که کورههای جدید دود میکنند.