تارنگاشت عدالت
نویسنده: دبلیو تی ویتنی جونیور
برگرفته از: عصر ما، ارگان حزب کمونیست آلمان
ترجمه و تلخیص: والنتین زیل
٢۵ مارس ٢٠٢۵
روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، هر کسی را که از مأموریتهای پزشکی کوبا حمایت کند، تحریم میکند
دولت ایالات متحده در حال ستیز با پزشکان کوبایی است که در کشورهای دیگر خدمت میکنند. در حال حاضر، ٢۴١۸٠ از متخصصان کوبایی در بخش مراقبتهای بهداشتی، که اکثراً پزشک هستند، در ۵۶ کشور انجام وظیفه میکنند. در ١۷ فوریه، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، تحریمهایی را علیه افراد مرتبط با مأموریتهای پزشکی کوبا اعلام کرد و توضیح داد که هیچیک از آنها واجد شرایط دریافت ویزا برای ورود به ایالات متحده نخواهند بود.
فهرست افراد ممنوعه شامل «مقامات فعلی یا سابق دولت کوبا و افراد دیگر، از جمله مقامات دولتی خارجی (…) (و) خانوادههای نزدیک این افراد است.»
علیرغم محاصرۀ جنایتکارانه ایالات متحده، کوبا برای مثال از طریق بریگادهای پزشکی به جهانیان کمک میکند. پزشکان کوبایی در سال ٢٠١۶ در راه هائیتی پس از توفان ویرانگر «متیو» برای ارایه مراقبتهای پزشکی به قربانیان! (عکس: اسماعیل فرانسیسکو)
روبیو در بیانیه خود ادعا میکند که پرسنل پزشکی به بیگاری گرفته میشوند، تا «رژیم کوبا غنی شود» و کوباییها را مجبور میکنند از مراقبتهای پزشکی به دلیل غیبت پزشکان صرفنظر کنند. اقدامات او جدیدترین حرکت در کارزار درازمدت ایالات متحده برای عقیم گذاشتن مأموریتهای پزشکی بینالمللی کوبا است.
دولت ایالات متحده بین سالهای ٢٠٠۶ تا ٢٠١۷ به پزشکان کوبایی شهروندی ایالات متحده را پیشنهاد داد تا آنها را تشویق کند که دست از کار بکشند و زندگی جدیدی در ایالات متحده شروع کنند. پرزیدنت باراک اوباما به این برنامه پایان داد. دونالد ترامپ آنرا در سال ٢٠١۹ دوباره از سر گرفت.
نقش پول مهم است
ایالات متحده قصد دارد با آزار و اذیتی که این تحریمها برجای میگذارد، در بین مردم کشورهای میزبان که از مأموریتهای پزشکی کوبا بهرهمند میشوند، ترس و دلسردی ایجاد کند. واشنگتن امیدوار است که اگر همکاریهای آتی با کوبا از جذابیت کمتری برخوردار شود، دیگر از این مأموریت استقبال نشود.
طرح ایالات متحده در زمانی به کوبا ضربه میزند که نیاز به بودجه بسیار شدید است. اعزام پزشکان کوبایی به خارج از کشور میتواند وسیلهای برای جذب ارز خارجی باشد. در واقع، این مأموریتها در حال حاضر منبع اصلی تأمین مالی دولت کوبا برای برنامههای اجتماعی گسترده این کشور هستند. میزان درآمد از این مأموریتها در سال ٢٠١۸، بالغ بر ۶.۴ میلیارد دلار بود. اگر آنها ناپدید شوند یا حتی کوچک گردند، این یک فاجعه برای همه کوباییها خواهد بود.
همبستگی انقلابی همچنان الهامبخش ادامۀ این مأموریتها است. به گفته تحلیلگر «هلن یافی»، ٢۷ کشور از ۶٢ کشوری که در سال ٢٠١۷ پذیرای پزشکان کوبایی بودند، هیچ هزینهای برای درمان پرداخت نکرده اند. سایر کشورها مبالغ تخفیف یافته را پرداخت کردند. او مینویسد: «زمانی که دولت میزبان همه هزینهها را تقبل میکند، این کار را با نرخی کمتر از حد معمول بینالمللی انجام میدهد. مابهالتتفاوت این مخارج برای متعادل کردن حسابهای کوبا استفاده میشود. بنابراین، خدماتی که از کشورهای ثروتمند تولیدکننده نفت (مانند قطر) دریافت میشود، به صورت یارانه صرف خدمات پزشکی به کشورهای فقیرتر میشود.»
برخی کشورها از سیاست واشنگتن حمایت میکنند. دولتهای دست راستی در بولیوی (٢٠١۹)، اکوادور (٢٠١۹) و برزیل (٢٠١۸) برنامهها را متوقف، و بدین وسیله این جزیره را از میلیاردها دلار محروم کردند.
شریک جرم
این دور از تحریمها علیه کوبا هدف دیگری را دنبال میکند. برای ایالات متحده، محاصره یک امر چندملیتی است. شرکای خارجی برای اقدام علیه کوبا اجیر میشوند و مقامات آمریکایی پیاپی برای محافظت از آنچه که کوباییها آنرا «کاربرد فراسرزمینی محاصره» مینامند، تنظیمات و اصلاحاتی را انجام میدهند.
تحریمهای اخیر علیه کسانی که مأموریتهای پزشکی کوبا را تسهیل میکنند نمونهای از این نوع تنظیم دقیق («بهینه»سازی) است.
موارد دیگر عبارتند از:
• قانون توریچلی در سال ١۹۹٢، که شعبههای خارجی شرکتهای آمریکایی را از صادرات محصولات حاوی ١٠ درصد یا بیشتر قطعات آمریکایی به کوبا منع میکند و کشتیهای سایر کشورهایی را که در کوبا لنگر انداخته اند ملزم میسازد تا قبل از ورود به بنادر ایالات متحده، شش ماه منتظر بمانند.
• قانون هلمز-برتون در سال ١۹۹۶، که تحریم علیه مدیران شرکتهای خارجی صادرکننده به کوبا را مجاز میشمارد و به دادگاههای ایالات متحده اجازه میدهد تا به دعاوی ساکنان کشورهای دیگر که به دنبال غرامت از کوبا برای ملی شدن داراییهایی که زمانی متعلق به خانوادههای آنها بوده است، رسیدگی کنند.
• نامگذاری نادرست کوبا از سوی ایالات متحده به عنوان «دولت حامی تروریسم» که دولت ایالات متحده از آن برای ارایه بهانهای برای مؤسسات مالی بینالمللی استفاده میکند تا خدمات به کوبا را رد کنند و عواقب فاجعهباری برای اقتصاد جزیره دارد.
انقلاب در انقلاب
اقدامات اخیر ایالات متحده علیه کوبا یادآور پدیده منحصر به فرد کشوری است که جرأت دارد بر مراقبتهای بهداشتی برای همه مردمش چه در داخل و چه در خارج از کشور پافشاری کند. «هلن یافه» شاخصهای کلیدی مراقبتهای بهداشتی را بر اساس مدل کوبا برمیشمارد: «تعهد به مراقبتهای بهداشتی به عنوان یک حق انسانی، نقش تعیین کنندۀ برنامهریزی و سرمایهگذاری دولت برای ارایه یک سیستم مراقبت بهداشت عمومی همگانی، (…) تمرکز بر پیشگیری به جای درمان، و سیستم مراقبت اولیه جامعه-محور».
او میافزاید: «از سال ١۹۶٠، تقریباً ۶٠٠.٠٠٠ متخصص پزشکی کوبایی در بیش از ١۸٠ کشور خدمات بهداشتی رایگان ارایه داده اند (…) تنها بین سالهای ١۹۹۹ تا ٢٠١۵، متخصصان پزشکی کوبایی در خارج از کشور جان شش میلیون نفر را نجات دادند، ١.٣۹ میلیارد مشاوره پزشکی و ١٠ میلیون عمل جراحی انجام داده، و به تولد ٢.۶۷ میلیون نوزاد کمک کرده اند، در حالیکه ۷٣۸۴۸ دانشجوی خارجی آموزشهای خود را در کوبا به پایان رساندند که بسیاری از آنها به عنوان متخصصان پزشکی فارغالتحصیل شدند.»