تارنگاشت عدالت
نویسنده: دمیتری کوالِویچ
برگرفته از: المیادین انگلیسی
مترجم: م. قربانی
۱۵ فوریه ۲۰۲۵
سیه‌روزی ناسیونالیسم اوکراین: تعلیق برنامه کمک‌های مالی USAID آمریکا، به شدت به جنگ کی‌یف ضربه می‌زند
تعلیق کمک‌های مالی آژانس بین‌المللی توسعه آمریکا USAID (از این پس آژانس) به اوکراین از سوی دولت جدید آمریکا، میزان نفوذ مالی غرب را بر رسانه‌ها، دولت و جنبش‌های ناسیونایستی اوکراین برملا کرده است.
در اواخر ژانویه امسال، دولت جدید آمریکا اعلام کرد که برنامه‌های کمک مالی خارجی را به مدت ۹۰ روز تعلیق می‌کند. کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، برنامه‌های جوزف بایدن، رییس‌جمهور پیشین را به دلیل «ولخرجی‌های بی رویه» به شدت محکوم کرد. او هیچ اشاره‌ای به اوکراین یا کمک‌های آژانس، عمده‌ترین بازوی کمک‌های خارجی دولت خود نکرد.
در ۲۸ ژانویه کانال تلگرامی روبیکان در یک پست طولانی گزارش داد: «همه ذی‌نفعان کمک‌های مالی آمریکا از حامیان خود نامه‌هایی دریافت کردند، مبنی بر این‌که برای زمان نامحدودی درخواست‌هایشان برای کمک‌های مالی از آژانس تعلیق شده است.» در نتیجه، اغلب دریافت کنندگان کمک در رسانه‌های همگانی اوکراین از مخاطبین خود خواستند که برای ادامه کار نیازمند کسب درآمد از طریق جذب اشتراک هستند، زیرا منابع مالی آن‌ها از سوی آژانس تعلیق شده است.
این کانال در ادامه می‌نویسد: «این نخستین باری است که خوانندگان، بینندگان یا شنوندگان رسانه‌های همگانی در اوکراین از میزان بودجه سازمان‌های دولتی آمریکا برای عملیات دولت اوکراین و رسانه‌های جمعی وفادار و ملی‌گرای این کشور مطلع می‌شوند.» از هنگام کودتای اوکراین در فوریه ۲۰۱۴، این رسانه (روبیکان) به طور خستگی‌ناپذیری برای محکوم کردن هر آن‌چه روسی است تلاش کرده است و اوکراینی‌ها را در مقابل روس‌ها قرار داده است. تعلیق کمک‌های مالی باعث وحشت تعداد بی‌شماری از مقامات دولتی و هم‌چنین روزنامه‌نگاران و دیگر کارکنان رسانه‌ها شده است.
روبیکان توضیح می‌دهد: «یادآور می‌شویم که این فرمان تأثیری بر توافقات قبلی برای تأمین تسلیحات به اوکراین ندارد. پنتاگون اطمینان می‌دهد که برنامه‌های تولید تسلیحات در اوکراین و نیز تحویل تسلیحات از انبارهای ارتش آمریکا و نیر از پیش توافق شده هم‌چنان ادامه خواهد داشت.»
ستون‌نویس Ukraine.ru در ۳۰ ژانویه می‌نویسد: «تفسیرهای ملی‌گرایانه اوکراین مدرن که با پول غرب پرداخت شده است، ممکن است اکنون مجبور شود به سوی خودکفایی برود. از آنجا که چنین اوکراینی احیاناً دارای عیب و نقص است، بزرگ‌ترین ترس مبلغان این است که مردم اوکراین به سرعت هشیار شوند و به ارزش‌های واقعی خود بازگردند. اکنون ایده‌های جایگزین از سوی رهبران صاحب‌نظر در رسانه‌های اجتماعی در حال شکل گرفتن است.»
تیتووا در ادامه می‌نویسد: «مفت‌خواران اوکراینی به افشای خود ادامه می‌دهند. تعلیق کمک‌های آمریکا برای پروژه‌های اجتماعی بشردوستانه (بخوانید: پردازش تبلیغاتی جمعیت) باعث ایجاد وحشت در صفوف میهن‌پرستان شده است.»
در اوکراین مانند روسیه، به دریافت کنندگان کمک‌های بلاعوض از خارجی‌ها به طور سنتی به عنوان دشمن نگاه می‌کنند و تصور می‌شود که آن‌ها خود را به کشورهای بیگانه می‌فروشند. آن‌ها معمولاً با اصطلاح تحقیرآمیز «مفت‌خور» توصیف می‌شوند. یک مقام اوکراینی که مدت زیادی از غرب کمک مالی دریافت کند، معمولاً به عنوان فردی تلقی می‌شود که کاملاً از مردم عادی جدا شده است، درست مثل مقامات آمریکایی حرف‌هایش کلیشه‌ای، توخالی و معمولی، چیزی مثل وراجی می‌ماند.
انتشار اطلاعات در مورد افرادی که بودجه آژانس را دریافت کرده اند، انبوهی از نوشته‌های خشمگین را در شبکه‌های اجتماعی اوکراین برانگیخته است، زیرا نشان می‌دهد که بسیاری از مقامات و روزنامه‌نگاران در اوکراین کمی فراتر از مأموران فقط حقوق‌بگیر دولت آمریکا هستند. این دقیقاً نشان می‌دهد که چرا آن‌ها جنگ علیه روسیه را تبلیغ می‌کنند.
هیچ چیزی از ایده‌آل نشان دادن دونالد ترامپ یا دولت جمهوری‌خواه او حاصل نمی‌شود. اما این واقعیتی است که دریافت کنندگان کمک در اوکراین در طول چهار سال گذشته کارسپاران یا مشتریان وفادار رقبای ترامپ در حزب دمکرات در واشینگتن بوده اند.
دامنه کمک‌های مالی خارجی
ماریان زابلوتسکی، قانونگذار اوکراینی، در صفحه فیس‌بوک خود در ۲۷ ژانویه از ۱۱۲ پروژه فعلی تأمین مالی آژانس در اوکراین با مدت زمان‌های مختلف به مبلغ ۷ میلیارد دلار گزارش داد. نیویورک تایمز در ۹ فوریه مجموع کمک‌های مالی آژانس را به تفکیک کشورها برای سال ۲۰۲۳، آخرین سالی که ارقام کامل آن در دسترس است، گزارش داد. این گزارش نشان داد که اوکراین با اختلاف ۱۶.۶ میلیارد دلار، بزرگ‌ترین دریافت کنندۀ کمک مالی در آن سال بود و پس از آن اسرائیل با ۳.۳ میلیارد دلار قرار داشت.
در گزارش فیس‌بوک زابلوتسکی به طور خاص به ۷ برنامه اشاره شده است که طی سه سال گذشته با ۲۹۷ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده است. وی گفت این‌ها مقادیر مبهم و مشکوکی هستند یا اصلاً وجود ندارند و افزود ده‌ها پروژه دیگر از این دست، بودجه دریافت می‌کنند. او گفت: «شاید برخی از مردم به چنین هزینه‌هایی نیاز داشته باشند، اما اصلاً نمی‌دانم چرا مالیات دهندگان آمریکایی احساس می‌کنند که باید آن‌را پرداخت کنند. و چرا دولت اوکراین برای برنامه‌هایی که به وضوح ضروری هستند درخواست بودجه نمی‌کند؟»
دولت‌های اتحادیه اروپایی نیز سطوح بالایی از کمک‌های مالی را به اوکراین ارایه می‌کنند.
نظرسنجی‌های مؤسسه اطلاعات همگانی (سازمانی که خود با کمک‌های مالی خارجی تأمین می‌شود) از کارمندان رسانه‌های اوکراینی، نشان می‌دهد که نگرانی‌های عصبی زیادی از عواقب بسیار منفی ناشی از قطع کمک‌های مالی آژانس وجود دارد. تنها ۴.۲ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که تأثیرات حداقل خواهد بود و آن‌ها می‌توانند مانند گذشته به کار خود ادامه دهند. مدیر مؤسسه اوکسانا رومانیوک، می‌گوید که تقریباً ۹۰ درصد از رسانه‌ها به لطف کمک‌های خارجی زنده می‌مانند. به گفته وی: «۸۰ درصد یا حتی بیش‌تر، از رسانه‌های اوکراینی با آژانس همکاری کرده اند.» برخی از همان رسانه‌هایی که مورد بررسی قرار گرفتند، کمک‌های مالی اتحادیه اروپایی را هم دریافت کرده اند.
نکته قابل توجه این‌که همه رسانه‌های دریافت کننده کمک هزینه و سازمان‌های مرتبط مورد بررسی، خود را از نظر سیاسی «مستقل» معرفی می‌کنند، حتی اگر کاملاً به بودجه دولت‌های خارجی وابسته باشند. در سال ۲۰۲۱، رژیم حاکم اوکراین در کی‌یف به ریاست ولودومیر زلنسکی، تمامی کانال‌های تلویزیونی و رسانه‌های کشور، که نظرات و سیاست مخالف رژیم را ابراز می‌کردند، تعطیل کرد. تمام احزاب چپ و جنبش‌های اجتماعی نیز در آن سال، بدون هیچ‌گونه توجیه قانونی، ممنوع شدند. تصمیمات ممنوعیت از سوی شورای امنیت ملی و دفاع رژیم کی‌یف گرفته شده است. از آن پس، تنها رسانه‌ها یا احزابی که از سوی دولت ایالات متحده یا دولت‌های اتحادیه اروپایی تأمین مالی می‌شدند، می‌توانستند به طور قانونی به فعالیت خود ادامه دهند.
توجه داشته باشید که تاریخ این تصمیمات سال ۲۰۲۱ است. آن‌ها خیلی پیش‌تر از مداخله روسیه در اوکراین که در فوریه ۲۰۲۲ رخ دهد، چنین تصمیماتی گرفتند. هم‌چنین توجه داشته باشید که طبق قانون کنونی، همه کارکنان بنیادهای تحت حمایت غرب در اوکراین از معافیت‌های استثنایی و بی‌نظیر از خدمت اجباری برخوردار هستند. طنز، (یا بهتر است بگویم تراژدی) ماجرا در این است که کارکنان دریافت کننده کمک مالی و سازمان‌های اجتماعی/سیاسی دقیقاً به کار ترویج جنگ علیه فدراسیون روسیه می‌پردازند.
الکساند دوبینسکی، قانون گذار اوکراینی در ۲۹ ژانویه در کانال تلگرامی خود نوشت: «گریه و زاری مفت‌خواران که بدون پول دولت آمریکا کارشان تمام است، تنها ثابت می‌کند که هدف این رسانه‌ها و آژانس‌های اجتماعی-سیاسی نفوذ “درست” بر افکار عمومی با استفاده از تبلیغات جنگی بوده است. اکنون کارکنان این رسانه‌ها به عواقب شخصی “اخباری” (تبلیغی) که منتشر می‌کنند، پی می‌برند که: در معرض خطر از دست دادن حقوق و نیز از دست دادن معافیت از خدمت سربازی در زمان جنگ هستند.»
علاوه بر تأمین مالی حقوق رسانه‌ها، آژانس برای اداره قضایی اوکراین در سال‌های ۲۰۲۳-۲۰۲۴ تنها ۱۶ میلیون دلار کمک مالی کرده است. ژورنال اوکراینی قانون و تجارت در سوم فوریه در مورد کمک مالی غرب به بنیاد دِژور (مخفف دمکراسی، عدالت، اصلاحات) گزارش می‌دهد که بر دادگاه‌های اوکراین در راستای منافع دولت حزب دمکرات پیش از ترامپ نظارت می‌کند. این ژورنال می‌نویسد: «نتیجه این فرایندها [تأمین مالی از سوی چندین آژانس غربی]، فروپاشی سیستم قضایی اوکراین، کاهش شدید اعتماد به سیستم دادگاه، کاهش اعتبار حرفه قضایی بوده است… میزان بودجه و وظایف صورت گرفته دِژور به روشنی ثابت می‌کند که کنترل بر نظام قضایی اوکراین، خارج از سیستم قضایی این کشور انجام شده است.»
فهرست کامل سازمان‌ها و ادارات و آژانس‌های دولتی در اوکراین که تحت تأثیر تعلیق بودجه آژانس آمریکایی قرار گرفته اند در ۲۹ ژانویه در نشریه اوکراینی پراودای اقتصادی منتشر شد. از قضا این نشریه خود از دریافت کنندگان بودجه آژانس است. فهرست دریافت کنندگان بودجه صدها نام را شامل می‌شود، از جمله وبلاگ‌نویسان «مجاز» یوتوب و سازمان‌های نظرسنجی که به اصطلاح نظرات اوکراینی‌ها را منتشر می‌کنند.
روندی که منجر به افزایش مشارکت کشورهای اروپایی در تلاش‌های جنگی ناتو در اوکراین به پنج درصد تولید ناخالص داخلی در سال می‌شود، همان‌طور که در حال حاضر از سوی مقر ناتو حمایت می‌شود، با «دیپلماسی احساسی» همراه خواهد بود که از کاهش هزینه‌های اجتماعی حمایت می‌کند تا رژیم کی‌یف بتواند میلیاردها دلار و یورو، بیش‌تر برای بقای خود دریافت کند.
بودجه عمومی برای «نجات اوکراین» که از جیب مالیات دهندگان کشورهای غربی طبق رویه‌های شرح داده شده در بالا ارایه می‌شود، همراه با کاهش عمیق هزینه‌های اجتماعی: این به سختی دستورالعملی برای «پیروزی» است. بلکه گواه معضلی غیرقابل حل است که کشورهای امپریالیستی و متخاصم ایالات متحده و اروپا با آن روبه‌رو هستند.