dollar

قدرت واشنگتن، همراه دلار از بین خواهد رفت

 
تارنگاشت عدالت
 
 
نویسنده: پل کرگ رابرتز
برگرفته از: روزنامه چپ
۱ فوریه ۲۰۲۳
 
 

اعلامیه اخیر عربستان سعودی مبنی بر آمادگی  دولت به پرداخت‌های نفتی به ارزهای دیگر غیر از دلار، مطلب مهمی است که توسط رسانه‌های نادیده گرفته شد. پایان دلارهای نفتی تاثیر منفی جدی روی ارزش دلار و هم‌چنین تورم و نرخ بهره در ایالات متحده آمریکا خواهد داشت.

برای نیم قرن، دلارهای نفتی ارزش دلار آمریکا را حفظ کرده و تامین مالی کسری‌های بزرگ  بودجه و تجارت این کشور را تضمین کرده بود. بدون وجود این تقاضا، توسعه مداوم حجم پول ایالات متحده ارزش دلار را در برابر  سایر ارزها کاهش می‌داد. از آنجا که ایالات متحده  بسیاری از تولیدات  خود را برای مصارف داخلی به خارج از کشور منتقل کرده، وابستگی این کشور به واردات افزایش یافته است و درنتیجه کسری تجاری فزاینده  باعث تضعیف ارزش دلار و افزایش تورم خواهد گردید.

چون دنیا برای خرید نفت به دلار نیاز داشت، کشورها به جای پول نقد، دلار را به شکل اوراق بهادار وزارت دارایی با بهره نگهداری می‌کردند و این امر  تامین مالی کسر بودجه کشور ایالات متحده را ساده‌تر می‌کرد.

پس از این‌که رئیس جمهور ایالات متحده نیکسون در سال ۱۹۷۱ دریچه طلا را بست و به سیستم برتون‌وودز که پس از جنگ دوم جهانی به دلار آمریکا نقش ارز ذخیره را اختصاص می‌داد خاتمه داد،  دلار نفتی، نقش دلار به عنوان ارزذخیره را پابرجا نگاه داشت. در زمان برتون وودز بانک‌های مرکزی خارجی  حق داشتند که به ازأی دلارهای خود از آمریکا طلا طلب کنند. وقتی فرانسه این درخواست خود را مطرح کرد، نیکسون از توافقنامه برتون‌وودز خارج شد و برای حفظ ارزش دلار  به عنوان ارز ذخیره، سیستم دلار نفتی ایجاد گردید.

در سال‌های اخیر ایالات متحده با اعمال تحریم‌ها و مصادره دارایی‌های خارجی بقدری از نقش دلار به عنوان ارز ذخیره سوءاستفاده کرده، که بسیاری  از کشورها می‌خواهند تا  عدم تعادل تجاری را با ارزهای خود حل و فصل کنند، تا در صورت تعقیب منافع خود و نه منافع واشنگتن،  از توانایی‌های واشنگتن برای تهدید و مجازات درامان بمانند. اگر عربستان سعودی دلار نفتی را کنار بگذارد، ازتقاضا برای دلار و از ارزش دلار کاسته خواهد شد.

این امر  تهدید بزرگی  را برای قدرت واشنگتن و نیروی مالی بانک‌های آمریکایی به‌وجود خواهد آورد.

ممکن است که قصد سعودی‌ها  هشدار به واشنگتن باشد که عدم توجه به برخی از خواسته‌های عربستان  و یا منافع ایالات متحده می‌تواند پیامدهای ناگواری برای ایالات متحده داشته باشد. به دیگر سخن عربستان می‌تواند  آمریکا را زیر فشار قرار دهد تا به آنچه که می‌خواهد دست یابد.

زمان نشان خواهد داد. اگر سعودی‌ها از دلارهای نفتی صرف‌نظر کنند، آمریکا با تورم شدید و نرخ بسیار بالای بهره‌ها که برای تامین کسر بودجه دولت لازم است،  روبه رو خواهد شد، مگر این که بانک مرکزی آمریکا این کسری‌ها را خود تامین کند، به این صورت که اسکناس چاپ نماید. در چنین شرایطی  تورم پولی نیز به تورم اقتصادی اضافه خواهد شد که در اثر پس‌رفت  ارزش ارزی دلار  به دنبال  کاهش تقاضا برای دلار آمریکا از خارج به وجود خواهد آمد.

اگر چنین موردی به حقیقت بپیوندد، به معنی اقدامات ریاضتی شدیدی برای ایالات متحده آمریکا خواهد بود.