«آی، اربابان جنگ؛ شما سازندگان توپها و تانکها؛ شما سازندگان پرندههای مرگ؛ شما سازندگان بمبها؛ شما پنهان در پشت دیوارها؛ شما پنهان در پشت میزها؛ بدانید؛ شما را از پشت ماسکهایتان هم میشناسم.»
از آهنگ نمادین باب دیلن در سال ۱۹۶۳
اینکه جنگ برانگیختۀ ناتو/آمریکا در اوکرائین میتواند به جنگ جهانی سوم منتج گردد، برای همه بشریت، به ویژه کارگران و ستمدیدگان که در نهایت بار سنگین هر جنگی را به دوش میکشند، دغدغۀ بزرگی است. با این حال، به چشم برخی میلیاردرهای جهان – اربابان امروزین جنگ – این درگیریها فرصتی برای بالا بردن میزان سود است.
در این میان شرکتهایی مشغول تولید و فروش اسلحه، هواپیماها و دیگر تسلیحات سنگین نظامی و درو کردن سود هستند. از بین ۲۰ شرکت بزرگ در صنایع «دفاعی» مقر ۱۴ شرکت در ایالات متحده قرار دارد. در رأس این لیست نامهای لاکهید مارتین «Lockheed Martin»، بوئینگ «Boeing»، و ریتیان تکنولوژیز «Raytheon Technologies» قرار دارد، که مجموعاً در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار فروش داشته اند.
در روز ۲۴ فوریه که روسیه حمله (عملیات ویژه) به اوکرائین را آغاز کرد، ارزش سهام کارخانههای اسلحهسازی نامبرده سر به آسمان کشید. مقامات رسمی شرکتهای ریتیان و لاکهید آشکارا به سرمایهگذاران گفتند درگیری در اوکرائین «برای کاسبی خوب بوده است.» مدیرعامل شرکت ریتیان، گرِگ هِیز «Greg Hayes»، در ۲۵ ژانویه هنگام گردهمآیی «گزارش درآمد سالانه» شرکت به چگونگی سودآوری این درگیریها پرداخت. همچنین مدیرعامل شرکت لاکهید، جیمز تایکلِت «James Taiclet»، به سرمایهگذاران گفت: «هرچه رقابت میان قدرتهای بزرگ [آمریکا و روسیه] بر سر مسأله اوکرائین بیشتر باشد، نشانه بهتری برای کاسبی است.» (نشریه وایِر هند ۲۸ فوریه)
استخدام دو لابیگر به اِزای هر عضو کنگره
این سودهای اتفاقی برای کارخانههای شرکتهای سازنده تسلیحات نظامی، آنچنان هم تصادفی نیست. آنها دههها مشغول زمینهسازی کشمکش میان ناتو و روسیه بوده اند. در حال حاضر صنایع نظامی به ازای هر عضو کنگره آمریکا دو نفر برای لابیگری در استخدام خود دارند.
از پایان جنگ سرد تا کنون، تولیدکنندگان جنگافزارها مهاجمترین لابیگران در جهت گسترش پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، بوده اند. بازار بالقوه پولساز آنها از جمله کشورهای اروپای شرقی و جمهوریهای اتحاد شوروی سابق، در سال ۱۹۹۱ منحل شد. گسترش ناتو ادامه یافت، علیرغم اینکه جیمز بیکر، وزیر خاجه آمریکا به میخائیل گورباچف رهبر وقت اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۰ قول داد که اگر وی با پیوستن آلمان متحد به ناتو توافق کند، ناتو به سمت شرق حرکت نخواهد کرد.
در سال ۱۹۹۷، مدیرعامل شرکت لاکهید مارتین، بروس ل. جکسون «Bruce L. Jackson»، هدایت سازمان کمیته آمریکایی گسترش ناتو را به عهده گرفت. شرکت بل هلیکوپتر «Bell Helicopter»، لاکهید مارتین و دیگر تولیدکنندگان تسلیحات به تأمین مالی لابیهای پیوستن رومانی به ناتو پرداختند.
روزنامه نیویورک تایمز، لابیگری جکسون در دولت کلینتون برای ترغیب و جذب آرای رهبران ناتو به پیوستن مجارستان، لهستان و جمهوری چک در سال ۱۹۹۷ به ناتو را، پوشش داد. وزیر خارجه دولت کلینتون، مادلین اولبرایت در یکی از مهمانیهای آنچنانی شام که برای ترغیب سناتورها به گسترش ناتو ترتیب داده شده بود، شرکت کرد.
لاکهید مارتین ۲.۳ میلیون دلار به کاندیدهای کنگره و نیز ریاست جمهوری در انتخابات ۱۹۹۶ کمک کرد. جکسون که همیشه به دنبال فرصتهایی برای پیشبرد فروش اسلحه میگشت، بعداً رییس کمیته آزادی عراق شد، کسی که حمله آمریکا به عراق را در سال ۲۰۰۳ در دوران دولت جرج دبلیو بوش، تشویق میکرد.
در سال ۱۹۹۹ لهستان، مجارستان و جمهوری چک به رغم قولهای آمریکا و اتحادیه اروپایی به روسیه که چنین گسترشی هرگز رخ نخواهد داد، به عضویت ناتو پذیرفته شدند. طی دو دهه بعد ۱۴ کشور اروپای شرقی به ناتو ملحق شدند. در سال ۲۰۲۱ ناتو به بوسنی و هرزگوین، گرجستان و اوکرائین، کشورهایی که همگی هممرز با روسیه هستند، عضویت به این پیمان را پیشنهاد کرد.
افزایش اعضای ناتو یعنی سود بیشتر
طبق گزارش منتشر شده در مرکز سیاستهای واکنشی در سال ۲۰۲۱، پنج شرکت، از بزرگترین شرکتهای پیمانکار دفاعی آمریکا – لاکهید مارتین، بوئینگ، نورتروپ گرومن «Northrop Grumman»، ریتیان تکنولوژیز، و جنرال دینامیک «General Dynamics» – ۶۰ میلیون دلار هزینه برای لابیگری و تأثیر بر سیاست در سال ۲۰۲۰ هزینه کرده اند. این مبلغ اضافه بر ۲.۵ میلیارد دلاری است که شرکتها برای لابیگری از سال ۲۰۰۰ تا کنون صرف کرده اند. (میلیتاری.کام ۷ مارس ۲۰۲۱)
تارنگاشت اوپن سکرت.اورگ نوشت علاوه بر خرید قابل توجه ۷۴۰ میلیارد دلاری تسلیحات از پنتاگون، اسلحهسازان ۱۷۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به کشورهای دیگر اسلحه فروخته اند.
کشورهای تازه پیوسته به ناتو شدیداً به خرید اسلحه از شرکتهای تولیدکننده تسلیحات آمریکایی تشویق میشوند. مالیات دهندگان آمریکایی نا آگاهانه به طور غیرمستقیم از طریق یک رشته امتیازات، تخفیفها، وامهای ارزان و اجارههای رایگان، به صنایع تسلیحاتی ایالات متحده یارانه اهداء میکنند.
همانطور که صنایع نظامی پیشیبنی کردند، الحاق جمهوریهای سابق اتحاد شوروی و کشورهای سوسیالیستی سابق اروپای شرقی به ناتو، احتمال درگیری نظامی میان ناتوی تحت هدایت آمریکا و روسیه را افزایش میدهد.
آمد و شدهای دایمی لابیگران صنایع نظامی
صنایع نظامی، شاید به خاطر عدم اطمینان و اتکاء به فقط لابیگری برای تأثیرگذاری بر مقامات دولتی، مقامهای سابق دولتها را به عنوان نماینده این صنعت استخدام کردند. در خلال ۳۰ سال گذشته، نزدیک به ۵۳۰ عضو نیروهای نظامی و روابط خارجی و کمیتههای تخصیص بودجه دفاعی از هر دو مجلس (آمریکا) کارشان را به خاطر استخدام به عنوان لابیگر در شرکتهای دفاعی ترک کردند. تا سال ۲۰۰۵، هشتاد درصد ژنرالهای عالیرتبه نظامی به منظور استخدام در شرکتهای اسلحهسازی خود را بازنشسته کردند.
درهای چرخان به سود هر دو طرف میچرخند. لوید آستین، وزیر دفاع بایدن قبل از پیوستن به دولت او، در هیأت مدیره شرکت تسلیحاتی ریتیان حضور داشت. در سال ۲۰۲۰، یک سوم اعضای تیم انتقالی دولت بایدن از آژانسهای مرتبط با صنایع دفاعی آمده بودند. بایدن هم همان راه اسلاف خود را در پیش گرفت.
ادعاهای بایدن هنگام کارزار انتخاباتی در ژوئیه ۲۰۱۹ را جدّی نگیرید که گفت” «دوران “جنگهای دایمی” به سر آمده است، جنگهایی که هزینهها و خونریزیهای بیشماری برایمان داشته است.»
دیوید واین در کتاب «ایالات متحده جنگ» منتشره در سال ۲۰۲۱، تاریخ جنگهای بیپایان آمریکا را مستند کرده است. او از قول ژنرال مایک هولمز نقل میکند، هدف اینست که «در این بازی نقش داشته باشیم، نبازیم، و هر بار نقشه جدیدی داشته باشیم و هدف را ادامه بدهیم.» اکنون بایدن از چشمانداز جنگ جهانی سوم سخن میگوید!
تنها تعداد صِرفِ تلفات ناشی از جنگهایی که آمریکا در دهه گذشته به راه انداخته حیرتآور است. در نتیجه این جنگهای سودآور تعداد بیشمار میلیونی انسانها مجبور به فرار شده اند، از جمله از سال ۲۰۱۴ تا کنون ۱.۵ میلیون نفر در اوکرائین جلای وطن کرده اند.
تبلیغات جنگافروزان گوشخراش است، اما در مقابل ضروری است که جنبش جهانی متحد ضدجنگ، پرچم دفاع قاطع از انسانیت را به دوش بکشد. کارگران چیزی برای از دست دادن ندارند، جز زنجیرهایشان!