س: قطبی بندی سیاسی و اجتماعی در برزیل شدت پیدا می‌کند. رئیس جمهور “ژائیر بولسونارو” و هواداران او روز به روز تهاجمی‌تر و ستیزه‌جو‌تر می‌شوند. چپ‌های سیاسی با این چالش چگونه برخورد می‌کنند؟
پ: قطب بندی در برزیل در دو سطح صورت می‌گیرد. اول در سطحی که در نهادها، از حقوق دمکراتیک و یک‌پارچکی این نهادها دفاع می شود و آن‌هم علیه نیروهایی که خواستار یک رژیم اقتداگرا هستند و از فرمان بولسونارو پیروی می‌کنند. و سطح دیگر، جنبش رشد یابنده در خیابان‌هاست که یک جنبش توده‌ای است. فعلاً معلوم نیست که کدام طرف می تواند هواداران بیشتری را بسیج کند. بسیاری از مخالفان بولسونارو به خاطر پاندمی و همین‌طور به خاطر تشدید خشونت نگرانند و می‌ترسند. ما باید خود را برای مقابله با عملکرد دولتی آماده کنیم، زیرا پس از حرف ما به زودی شاهد عمل بولسونارو خواهیم بود. منظور من مثلاً تهدیدات او علیه نهادهایی چون دیوان عالی قضایی است. هواداران او زمینه فعالیت‌های دمکراتیک را روز به روز بیشتر محدود می‌کنند. نمونه‌هایی از آن مثلاً متن فراخوان برای تظاهرات سالروز استقلال در ۷ سپتامبر با تهدیدات دایمی به کودتای نظامی و جالب توجه‌تر اظهارات ضددمکراتیک از درون پلیس نظامی است. بولسونارو می‌خواهد شخصاً روز ۷ سپتامبر در سائوپائولو حضور پیدا کند و به نهادهای دمکراتیکی که زیر کنترل او قرار ندارند «هشدار آخر» را بدهد. تظاهراتی سنتی «فریاد مطرودین»، که ۵ قرن استعمار را مورد انتقاد قرار می‌دهد، احتمالاً باید در مکان دیگری صورت گیرد.
س: در این لحظه تاریخی، حزب کمونیست برزیل با چه برنامه‌ای حضور پیدا می‌کند؟ آیا خواست حزب دفاع از دمکراسی‌های بورژوایی و یا تحول سوسیالیستی جامعه است؟
پ: دفاع از نهادهای دمکراسی بورژوایی و نقش واسط آن در جامعه برای ما بخشی از مبارزه برای دمکراسی است، حتی با این‌که این دمکراسی ضعف و خطاهای فراوانی داراست. ولی ما ضامن وجود یک سیستم سیاسی ضداستبدادی هستیم. ولی در عین حال روشن است که ما در مبارزه علیه دولت اقتدارگرای ژائیر بولسونارو نیازمند یک برنامه رادیکال برای تحول اساسی جامعه می‌باشیم.
س: در حال حاضر تناسب قوای اجتماعی در برزیل چگونه است؟ کدام جنبش‌ها دارای وزنه ویژه‌ای است؟
پ: جنبش‌هایی که امروز به ویژه بسیار سخت در مقابل بولسونارو و بولسناریسم مبارزه می‌کنند مثلاً جنبش فمینیستی همراه با جنبش ضدنژادپرستی برزیلی‌های افریقایی تبار است. فقط کافی است که به نتایج انتخابات بنگریم: اگر قرار بر میل زنان و برزیلی‌های افریقایی تبار بود، بولسونارو هرگز رئیس جمهور نمی‌شد. ولی از طرف دیگر این بدان معنی است که مبارزه برای یک برزیل اجتماعی و عادل باید با مبارزه برای عدالت جنسی و علیه نژادپرستی ممزوج باشد . در این ارتباط نیروای نهفته است که می‌تواند بولسوناریسم را عقب بنشاند.
س: آیا شانسی برای استیضاح موفق بولسونارو قبل از انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۲ وجود دارد؟
پ: نه، من یک شانس واقعی برای تحقق چنین سناریویی را نمی‌بینم. بخش اعظم نمایندگان مجلس از واقعیت زندگی مردم برزیل که در این روزها علیه بولسونارو به خیابان‌ها می‌آیند، بسیار دور است. آنها حتی یک کمیسیون تحقیق در مورد سیاست‌های کورونایی او را تشکیل نداده‌اند. این کار را مجلس سنا انجام داد. این بزرگی شکستی را نشان می‌دهد که ما در انتخابات ۲۰۱۸ با آن روبرو شدیم ولی در عین حال لزوم بسیج مجدد نیروهای خود برای انتخابات بعدی را تاکید می‌کند.
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−
(*) مانوئلا دآ ویلا، روزنامه نگار و نویسنده یکی از شناخته‌شده ترین سیاست‌مداران حزب کمونیست برزیل است. در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۸ او نامزد معاونت ریاست جمهوری همراه “فرناندو حداد” بود. او در پورتو آلگره در نوامبر ۲۰۲۰ در انتخابات شهرداری ۴۵٪ آرأ را به خود اختصاص داد.
