آنا بِلِن مونته، بعد از تحمل ۲۰ سال زندان به جرم جاسوسی برای جمهوری سوسیالیستی کوبا روز ششم ژانویه (۱۶ دی‌ماه) از زندان آزاد شد.
در بیانیه‌ای که بعد از آزادی مونته (به گزارش رویتر سال‌ها «یکی از عالی‌ترین مقامات ایالات متحده»)، توسط وکیل وی منتشر شد، از قول وی خطاب به خبرنگاران و هر کس دیگری آمده است:
«من کسانی را که می‌خواهند وقت خود را صرف من کنند، تشویق می‌کنم به جای این، وقت خود را صرف مسائل مهمی مانند مشکلات جدی‌ای که مردم پورتوریکو با آنها مواجه هستند یا محاصره اقتصادی ایالات متحده علیه کوبا نمایند. ماه فوریه شصت‌و‌یکمین سالگرد آغاز تحریم اقتصادی علیه کوبا است که توسط رئیس‌جمهور جان اف کندی وضع شد و بعدها توسط کنگره ایالات متحده شدت یافت.
چه کسی در ۶۰ سال گذشته از مردم کوبا پرسیده است که آیا، آنها از ایالات متحده خواسته‌اند تا این تحریم‌های مهلک را که از آنها رنج می‌برند بر کشورشان تحمیل کنند؟ نکته قابل توجه دیگر نیاز مبرم جهت همکاری جهانی برای توقف و معکوس کردن تخریب محیط زیست است. من به عنوان یک فرد، کسی نیستم. در حالی که در سراسر جهان مسایل جدی‌ای وجود دارند که نیازمند نشان دادن توجه و عشق برادرانه هستند، من مهم نیستم.»
آنا بلن مونته، که یک آمریکایی پورتوریکویی‌تبار است، کار برای «آژانس اطلاعات دفاعی» ایالات متحده را در سال ۱۹۸۵ آغاز کرد و با طی سریع مدارج عالی اداری، حکم ارتقای خود به عنوان تحلیلگر ارشد آژانس در کوبا را در سال ۱۹۹۷ از دست جورج تِنِت، رئیس وقت «سیا» دریافت کرد. اما وی چهار سال بعد، در ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۱، اندکی پیش از حمله ایالات متحده به افغانستان، دستگیر شد و در سال ۲۰۰۲ پس از آشکار شدن استفاده از موقعیت رهبری خود در مقام تحلیلگر ارشد «آژانس اطلاعات دفاعی» برای انتقال اطلاعات به کوبا، از جمله هویت برخی جاسوسان آمریکایی در کوبا، به فعالیت خود به نفع دولت کوبا اعتراف کرد. مونته در دادگاه، دلیل همکاری با دولت کوبا را تبعیت از وجدان خود در برابر سیاست‌های ظالمانه و ناعادلانه ایالات متحده علیه این کشور عنوان کرد. وی گفت: «من از نظر اخلاقی احساس وظیفه می‌کردم که به جزیره کمک کنم تا بتواند در برابر اقدامات ما برای تحمیل ارزش‌ها و نظام سیاسی خود بر آن، از خود دفاع کند.»
اتهام آنا بلن مونته ارائه هویت چهار جاسوس آمریکایی به کوبا و همچنین اطلاعات محرمانه دیگر بود. ریکاردو اوربینا، قاضی دادگاه، ادعا کرد که مونته شهروندان آمریکایی و «ملت به عنوان یک کل» را در معرض خطر قرار داده است.
میشل کلیو، رئیس سازمان مبارزه با جاسوسی زمان جورج دبلیو بوش هم در گزارشی به کنگره گفت: «مونته همه چیز را لو داد. عملاً هر آنچه ما از کوبا و فعالیت در این کشور داشتیم را برملا کرد و مقامات کوبایی به طور کامل می‌دانند که ما از آنها چه می‌دانیم و از آنها به نفع خود بهره‌برداری کرده‌اند.»
به گفته قضات دادگاه، مونته از طریق یک رادیو موج کوتاه، پیام‌های رمزگذاری شده‌ای را از هاوانا به صورت رشته‌ای از اعداد دریافت می‌کرد و آنها را روی یک لپ تاپ مجهز به رمزگشایی تایپ می کرد….
قضات دادگاه و رئیس سازمان جاسوسی ایالات متحده آمریکا، خدمت‌گزاران دولتی که با مداخلات خشونت بار علیه بیشتر کشورهای جهان و صدور ویرانی، فقر و فلاکت به آنها و تحمیل جنایت‌بارترین تحریم‌ها بر ملت‌های «سرکش»، ناچارند که علیه این زن آگاه، توانا، جسور و با وجدانِ تحسین‌برانگیز انسانی که تمام غنایم وجودی‌اش را برای نجات ملت قهرمان کوبا نثار کرده است، چنین کف بر دهان سخن برانند و خود را به نادانی بزنند. اما همه می‌دانند که این ملت آمریکا به عنوان «یک کل» نیست که با چنین قهرمانی‌های شجاعانه به خطر می‌افتد. اتفاقاً برعکس اعمال و رفتار برآمده از وجدان انسانی افرادی چون مونته، همواره موجب همبستگی و دوستی بیشتر و نیز امنیت ملت‌ها شده است، اما در مقابل، بازندگان این همبستگی حیات‌بخش، تنها اعضای اقلیتی هستند که با بر آب شدن توطئه‌هایشان علیه ملت‌های جهان، میدان تاخت و تاز و غارت و چپاول خود را هر روز کوچک‌تر و کوچک‌تر می‌بینند.
آنا بلن مونته ۴۵ ساله بود که به ۲۵ سال زندان محکوم شد و اکنون ۶۵ سال دارد. بنا بر تصمیم اوربینا، قاضی دادگاه، در پنج سال باقی‌مانده باید رفت و آمد وی و دسترسی‌اش به اینترنت تحت کنترل باشد و اجازه کار برای دولت‌ها و تماس بدون اجازه با عوامل خارجی را ندارد.
این شرایط به‌شدت دشوار برای «آزادی» وی است که چنین زن جسوری را به انتشار بیانیه‌ای وامی‌دارد که در آن از دیگران می‌خواهد کاری به کارش نداشته باشند و اجازه دهند که به زندگی خود و تأمین حداقل معاش برای آن بپردازد. این در حالی است که این بیانیه، هنوز هم نشان از تیزهوشی و احساس مسئولیت وی از یک سو نسبت مردمان تحت ستم جهان و از سوی دیگر به امنیت انسان‌های دیگر دارد.
آنان بلن مونته می‌گوید: «خوشحالم که بار دیگر خاک پورتوریکو را لمس می‌کنم. پس از دو دهه واقعاً طاقت‌فرسا و نیاز جدی برای داشتن درآمدی برای گذران زندگی، دلم می‌خواهد در آرامش به زندگی خصوصی خود بپردازم. بنابراین در هیچ فعالیت رسانه‌ای شرکت نخواهم کرد.»