* روسیه، امارات، ترکیه، چین و افغانستان بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران خارجی در ایران
سرمایه‌گذاری خارجی از عوامل افزایش رشد و توسعه اقتصادی کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. در این راستا فراهم شدن بستر برای سرمایه‌گذاری خارجی به عنوان محلی برای تامین منابع مالی ضروری است، چراکه منابع داخلی دولت‌ها کفاف امورشان را نمی‌دهد. از نگاهی دیگر، جذب سرمایه‌های خارجی موجب گره زدن منافع کشور به منافع سایر کشورها می‌شود، از این رو سرمایه‌گذاری خارجی در کشور ضمن ایجاد امنیت پایدار، مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها را نیز هموار می‌کند، چراکه تحریم در شرایط حضور سرمایه‌گذاران، منافع سایر کشورها را نیز به خطر می‌اندازد.
به گزارش «وطن امروز»، رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی وزارت اقتصاد گفت: از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون میزان طرح‌های مصوب و معتبر سرمایه‌گذاری خارجی ۴٫۸ میلیارد دلار و طرح‌های موقت ۷۴۳ میلیون دلار بوده و در مجموع عدد سرمایه‌گذاری خارجی ۵٫۹۵ میلیارد دلار است.
علی فکری دیروز در جمع خبرنگاران اظهار کرد: قبلا اعداد و ارقام سرمایه‌گذاری خارجی متفاوت اعلام می‌شد اما عمده آن در حد تفاهمنامه و مصوب بود و در عمل رقم‌های ناچیزی در کشور سرمایه‌گذاری می‌شد که ما در این دولت طرح‌ها را پالایش کردیم و به طرح‌های مصوب و معتبر، همچنین طرح‌های موقت تقسیم‌بندی کردیم. وی افزود: بر این اساس از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون گرچه ۸٫۹ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مصوب خارجی داشتیم اما میزان طرح‌های مصوب و معتبر ۴٫۸ میلیارد دلار و طرح‌های موقت ۷۴۳ میلیون دلار بوده است که در مجموع عدد سرمایه‌گذاری خارجی ۵٫۹۵ میلیارد دلار است.
* سرمایه‌گذاری ۲٫۷ میلیارد دلاری روسیه در ۲ طرح نفتی ایران
وی همچنین گفت: با کشورهای مختلف از جمله مجارستان، عراق و چین کمیسیون‌های مشترک اقتصادی برگزار می‌کنیم. در۳ کمیسیون مشترک دیگر نیز با کشورهای آلمان، ایتالیا و بوسنی در حال رایزنی هستیم که البته هنوز به نتیجه نرسیده است اما وزارت اقتصاد از طریق سازمان سرمایه‌گذاری خارجی در ۵۰ کمیسیون مشترک با کشورهای دیگر مشارکت دارد.
به گفته فکری، در دولت سیزدهم بزرگ‌ترین کشور سرمایه‌گذار خارجی معتبر در ایران روسیه بوده است که به ارزش ۲٫۷ میلیارد دلار در ۲ طرح نفتی، سرمایه‌گذاری کرده است. البته همه این رقم هنوز وارد کشور نشده ولی طرح‌ها شروع شده و به‌تدریج در قالب تجهیزات و دانش فنی وارد می‌شود. وی درباره اینکه سرمایه‌گذاران خارجی با توجه به تحریم‌ها چگونه سرمایه‌‌شان را وارد کشور می‌کنند، گفت: بخشی از سرمایه‌گذاری خارجی از طریق خط تولید، تجهیزات و ماشین‌آلات و بخشی نیز نقدی است، یا با کمک صرافی‌ها وارد کشور می‌شود و مقدار اندکی از طریق بانک‌ها انتقال می‌یابد. رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی وزارت اقتصاد افزود: در گذشته سیاست دولت به سمت کشورهای اروپایی بود و بیشتر سفرهای رؤسای سازمان سرمایه‌گذاری به کشورهای اروپایی انجام می‌شد اما در این دولت رویکرد تغییر کرده و سفرهای ما برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی به کشورهای همسایه همانند عراق، ترکیه، افغانستان، هند، چین و روسیه صورت می‌گیرد و تلاش داریم با کشورهای همسایه و همسود روابط تجاری را گسترش دهیم.
به گفته فکری، در یک سال و نیم گذشته روسیه مقام اول، امارات دوم، ترکیه سوم، چین چهارم و افغانستان رتبه پنجم را در سرمایه‌گذاری خارجی در ایران کسب کرده‌اند.
* میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی نسبت به سال آخر دولت قبل ۲٫۵ برابر شد
وی همچنین گفت: میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در یک سال دولت سیزدهم نسبت به سال آخر دولت قبل ۲٫۵ برابر شد و حجم سرمایه‌گذاری خارجی‌ای که در ایران آغاز شده به ۵٫۹۵ میلیارد دلار می‌رسد.
فکری ادامه داد: در دولت کنونی ۳۳۸ طرح سرمایه‌گذاری خارجی به ارزش ۱۰٫۲ میلیارد دلار مصوب شده که ۴۶۳ میلیون دلار در قالب افزایش سرمایه و ۳۶ طرح مصوب، همچنین ۲۹۴ طرح مصوب و معتبر بوده که حجم سرمایه طرح‌های مصوب و معتبر به ۵٫۹۵ میلیارد دلار می‌رسد. از این بین ۴۴ طرح نیز به دلیل پیگیری نکردن طرف‌های خارجی ابطال شده است.
رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی خارجی وزارت اقتصاد همچنین گفت: برخی طرح‌های کوچک سرمایه‌گذاری خارجی در حد ۲۰۰ میلیون دلار توسط اتباع افغانستان در صنعت و معدن کشور انجام می‌شود، یا یک سرمایه‌گذار پاکستانی در سیستان‌وبلوچستان کارخانه تولید کیسه برنج راه‌اندازی کرده که محصولات خود را به کشور پاکستان صادر می‌کند، همچنین طرح‌های دیگر مانند بسته‌بندی، سورتینگ میوه، تولید شیشه و طرح‌های دیگر نیز با سرمایه‌هایی در حد ۲۰۰ هزار دلار هم با کمک سرمایه‌گذاران داخلی انجام می‌شود.
به گفته فکری، چینی‌ها در این مدت ۲۵۰ میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری انجام داده‌اند که البته از این رقم راضی نیستیم و عمده سرمایه‌گذاری چینی‌ها در بخش حمل‌ونقل، لجستیک و در مرزها انجام می‌شود. همچنین یک طرح دیگر به وسیله سرمایه‌گذاران چینی در اسلام‌آباد غرب به ارزش ۱۰ میلیون یورو در صنعت فرومنگنز سیلیس است که شرکت‌های چینی این مواد را به صورت خام وارد می‌کردند اما با ایجاد کارخانه‌ای در ایران آن را فرآوری و برای صنایع خود به چین صادر می‌کنند.
* اصلاح اساسنامه سازمان سرمایه‌گذاری خارجی
فکری همچنین درباره اصلاح اساسنامه سازمان سرمایه‌گذاری خارجی گفت: از مهم‌ترین اهداف اصلاح اساسنامه، کاستن از بروکراسی اداری و راحت کردن سرمایه‌گذاران خارجی است و سیاست‌های تشویقی درقانون سرمایه‌گذاری خارجی شامل تضمین ایران از سرمایه‌های ورودی خارجی به ایران دنبال می‌شود که هر وقت سرمایه‌گذار خارجی خواست می‌تواند سرمایه خود را خارج کند.
وی همچنین اظهار داشت: از دیگر مشوقها برای سرمایه‌گذاری خارجی این است که سود عملیاتی سرمایه‌گذاران خارجی از محل تولید را تضمین می‌کنیم، همچنین محصولات سرمایه‌گذاران خارجی از ممنوعیت‌هایی که برای صادرات کالاهای داخلی اعمال می‌شود، معاف است. فکری یکی دیگر از مشوقها برای سرمایه‌گذاران را اقامت ۳ یا ۵ ساله عنوان کرد و گفت: هر سرمایه‌گذار خارجی به ازای هر ۳۰۰ هزار دلار می‌تواند یک خودروی خارجی به صورت گذر موقت به کشور وارد کند و حداکثر تا ۳ خودرو می‌تواند وارد کشور کند.
فکری در پاسخ به پرسش یک خبرنگار مبنی بر سرمایه‌گذاری در شهرک‌ها و مناطق مرزی به صورت مشترک با ایران گفت: مذاکراتی با کشورهای همسایه همانند عراق، ارمنستان و افغانستان و پاکستان داشته‌ایم ولی هنوز در عمل به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم، اما شهرک‌های سرمایه‌گذاری با کمک کشورهای همسایه به امنیت مرزها کمک می‌کنند.
* پیگیری احداث راه‌آهن شلمچه – بصره
وی همچنین درباره اتصال راه‌آهن شلمچه به بصره گفت: در بخش ایرانی این خط تکمیل است و حدود ۲۹ کیلومتر در خاک عراق مانده که می‌توانیم پیگیری کنیم. در سفر ۲ هفته قبل به عراق در این زمینه صحبت شد و اتصال این راه‌آهن می‌تواند نقش مهمی در روابط اقتصادی ۲ کشور داشته باشد.
وی همچنین درباره اتصال راه‌آهن رشت – آستارا در قالب کریدور شمال – جنوب گفت: این پروژه با همکاری روسیه در دستورکار قرار دارد و کمیته همکاری مشترکی در این زمینه شکل گرفته و شرایط سرمایه‌گذاری طرفین مدنظر قرار می‌گیرد.
* در دولت سیزدهم ۲۵ طرح سرمایه‌گذاری به ارزش ۱۸۵ میلیون دلار با چینی‌ها داشته‌ایم
فکری همچنین درباره سرمایه‌گذاری چین گفت: تاکنون ۲۵ طرح به ارزش ۱۸۵ میلیون دلار در دولت سیزدهم با چینی‌ها داشته‌ایم و تا امروز در ۲۱ طرح صنعتی، ۲ طرح معدنی، یک طرح خدمات و یک طرح کشاورزی از طریق سرمایه‌گذاری چین انجام می‌شود.
وی همچنین در زمینه رتبه ریسک اعتباری گفت: این رتبه که بر اساس کشورهای OESD است سازمان همکاری اقتصادی برای توسعه همان رتبه ۷ جزو پرریسک‌ها است، اما مهم این است که دولت چه سیاست‌هایی برای تشویق سرمایه‌گذاران خارجی اعلام و اصل سرمایه و سود آن را برای سرمایه‌گذاران خارجی تضمین می‌کند. از طرفی، عمده شرکای خارجی ما عضو کشورهای OESD نیستند.