تارنگاشت عدالت
نویسنده: یورگن کروناور
برگرفته از: عصر ما، ارگان حزب کمونیست آلمان
٢۷ سپتامبر ٢٠٢۴
جهتگیری به سمت مبارزات و درگیریهای قدرت سیاسی در سطح جهان
همه با هم علیه روسیه: «اورسولا فون در لاین» کمیسرهای تعیین شده اتحادیه اروپایی را پذیرفت.
(عکس: داتی بندو / اتحادیه اروپایی، ٢٠٢۴)
اورسولا فون در لاین مسیر جدیدی را در پیش گرفته است: در تلاشی مصمم برای پیشبرد نظامیسازی اتحادیه اروپایی، رییس کمیسیون برای نخستین بار در تاریخ اتحادیه اروپایی یک کمیسر دفاعی را در کمیسیون جدید خود منصوب میکند. این دفتر قرار است به عهدۀ آندریوس کوبیلیوس، نخستوزیر سابق لیتوانی که به تازگی به عنوان یکی از اعضای فراکسیون گروه حزب مردم اروپا (گروه EPP) در پارلمان اروپا حضور داشت، گذارده شود. در آنجا او بیش از هر چیز خود را به عنوان یک تندرو ضد روسیه برجسته کرد. او جهتگیری ضد روسی خود را با کایا کالاس، نخستوزیر استونی تا همین اواخر، که در ماه ژوئیه از سمت خود استعفاء داد تا در آینده به عنوان نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپایی فعالیت کند، در میان میگذارد. این بدان معناست که اتحادیه اروپایی از جانب دشمنان سرسخت روسیه از بالتیک در دو پستی که برای تسلیح مجدد و موقعیت سیاسی آن در برابر روسیه از اهمیت ویژهای برخوردار است، نمایندگی میشود.
البته کوبیلیوس باید تا حدودی خود را از نظر پست محدود کند. اگرچه پست جدید او کمیسر دفاع نامیده میشود، اما این اصطلاح کمی جاهطلبانه است: در اتحادیه اروپایی، نیروهای مسلح ملی همچنان تابع کشورهای عضو هستند. کمیسیون هیچ اختیاری برای تفویض هر نوع وظایفی به آنها ندارد. کوبیلیوس تنها مسؤول تسلیحات و سفرهای فضایی است. استراتژی و برنامۀ تتسلیحاتی اتحادیه اروپایی در حوزه مسؤولیت او قرار میگیرد. با این حال، او باید با تمام توان تسلیح مجدد اتحادیه اروپایی را به پیش ببرد و باید بودجه جدیدی برای این منظور تهیه کند. در ماه ژوئن، رییس او فون در لاین از مبلغ ۵٠٠ میلیارد یورو در ده سال آینده صحبت کرد. کوبیلیوس ابتدا باید روشن کند که این پول از کجا میآید. در این زمینه، میتوان هم کمکهای مالی جدید قوی از سوی کشورهای عضو یا بدهیهای جدید را قابل تصور دانست، که هیچ کدام در اساس پرطرفدار نیستند. کوبیلیوس احتمالاً باید فشار زیادی در این مورد وارد کند.
تمرکز فزاینده بر تشدید درگیریهای سیاسی جهانی، بر جنگ قدرت علیه روسیه و چین، در جای دیگری در طراحی کمیسیون جدید اتحادیه اروپایی نیز دیده میشود. به عنوان مثال، به اصطلاح امنیت سایبری، در آینده جایگاه برجستهای خواهد داشت: خلنم هنا ویرکونن (از حزب لیبرال محافظهکار ائتلاف ملی فنلاند)، معاون اجرایی کمیسیون، مسؤول آن خواهد بود. او به عنوان کمیسر اتحادیه اروپایی روی موضوعی با عنوان «امنیت، دمکراسی و ارزشها» کار میکند. ماروش شفچوویچ، کمیسر تجارت، نه تنها از تجارت، بلکه از «امنیت اقتصادی» نیز دفاع میکند – کدی که معمولاً با تعرفههای دفاعی، حفاظت از زنجیرههای تأمین یا حتی اعمال تحریمها همراه است. فون در لاین به جای «معامله سبز» مانند سال ٢٠١۹، «رقابت» اتحادیه اروپایی را در مرکز برنامههای خود قرار داده است، یعنی توانایی دفاع از نظر اقتصادی در برابر قدرتهای دیگر. البته هدف این کار نه تنها رقابت با چین، بلکه رقابت با آمریکا نیز هست.
احتمالاً در مورد برخی از کمیسارهای جدید – برای مثال رافائله فیتو (از حزب پوپولیست راستگرا و محافظهکار برادران ایتالیا)، کمیسر آینده اتحادیه اروپایی برای همبستگی و اصلاحات، که متعلق به Fratelli d’Italia نخستوزیر ایتالیا جورجیا ملونی است، اختلافاتی وجود دارد. برخی از اعضای پارلمان اروپا همچنان با نقض سرپیچی از همکاری که با انتقال مقام به یکی از اعضای یک حزب راست افراطی همراه است، مخالف هستند. همچنین انتقاداتی وجود دارد که حوزههای مسؤولیت کمیسرهای اتحادیه اروپایی اغلب به وضوح از یکدیگر مشخص نمیشوند، اغلب حتی مستقیماً همپوشانی دارند و سلسله مراتب مبهم باقی میماند. یک دیپلمات اتحادیه اروپایی با پایگاه اینترنتی Euractiv درباره «کمیسیون سردرگمها» صحبت کرد. یکی دیگر خاطرنشان کرد که این مسأله از نظر استراتژیک مورد نظر بود: این فرصت را به فون در لاین داد تا ظاهراً به منظور شفافسازی مداخله کند و هر کجا که بخواهد، ایدههای خود را تحمیل کند. آلبرتو آلمانو، استاد حقوق اتحادیه اروپایی در Ecole des Hautes études Commerciales» (HEC)» در پاریس، گفت: «بدین ترتیب رییس کمیسیون در حال تبدیل کالج کمیسرهای اتحادیه اروپایی به دفتر ریاست جمهوری است، به عبارتی، تکمیل «فرآیند ریاست جمهوری» که از سوی اسلاف وی، خوزه مانوئل باروسو و ژان کلود یونکر، آغاز شده بود.»