در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در پرو روز یکشنبه گذشته مسابقه سربهسر بود. در آغاز شمارش آرأ روز دوشنبه “کایکو فوجیموری” که یک سیاستمدار راست افراطی و دختر دیکتاتور سابق پرو که در حال حاضر در زندان به سر میبرد است، اول جلوافتاده بود، پس از شمارش آرأ در مناطق دهقانی کشور ورق برگشت. معلم ۵۱ ساله و سندیکالیست “پدرو کاستییو” در حال حاضر و پس از شمارش ۹۵٪ آرأ رئیس جمهور جدید پرو خواهد بود که ۵۰،۲۹ درصد آرأ را به خود اختصاص داد. “فوجیموری” ۴۹،۷۱٪ آرأ را دریافت کرد ومانند ترامپ احتیاطاً «تقلب در انتخابات» را مطرح کرد.
“کاستییو” نامزد حزب سوسیالیست Peru Libre است که چپتر از رئیس جمهور آینده کشور میباشد. “کاستییو” کاتولیک، خود را از نظر اجتماعی محافظهکار و از نظر اقتصادی گرایشاً سوسیالدمکرات مینامد و از نیروهای مارکسیست و کمونیست درون حزب فاصله میگیرد. باید دید که این حفظ فاصله تاچه حد سیاست راهبردی انتخاباتی بوده است. در قوه مقننه حزب “پرو آزاد” فقط دارای ۳۷ از ۱۳۰ کرسی پارلمانی است و در انتخابات مجلس که روز ۱۱ آوریل سال جاری همزمان با دور اول انتخابات ریاستجمهوری صورت گرفت ۱۳،۴٪ آرأ را به خود اختصاص داد. در آن زمان، یعنی در دور اول انتخابات “کاستییو” ۱۸،۹۲ در صد آرأ را به خود اختصاص داد که یک اکثریت نسبی را تشکیل میداد. دولت “کاستییو” که به هرحال مجبور خواهد بود بدون اکثریت مجلس حکومت کند، اساساً موافق انتخاب مجمع انتخاب قانون اساسی که سیستم سیاسی پرو را از پایه متحول خواهد ساخت است.
برداشتن چنین گامی مطمئناً ساده نخواهد بود و ما از بولیوی، ونزوئلا و اکوادور با آن آشنا هستیم. همین تشدید در دور دوم انتخابات بین “کاستییو” در «گوشه چپ» و “فوجی موری” در بخش کاملاً راست مبین تضادهای موجود است هرچند که بسیاری از مردم دل خوشی از «نولیبرالیسم» ندارند. علاوه برآن نباید نادیده گرفت که نیروهای الیگارشی و امپریالیسم در پرو دارای قدرت و امکانات فراوان هستند که با انتخابات نمیتوان برآنها فایق آمد. ارتجاع سرمایهداری حتی از بهبود ناچیز وضعیت اجتماعی فقرا و مردمان بومی با تمام قوا و با شدت جلوگیری میکند( چه رسد به ملیکردنها و دولتیسازیها). برای مقابله با آنها تنها بسیج توده مردم لازم است (که ظاهراً “کاستییو” توانایی آن را دارد) و برنامه ای با یک سیاست کاربردی انقلابی به سوی سوسیالیسم (که بعید به نظر میرسد). با این حال احزاب کمونیست (Partido Communista Peruano, PCP, Partido Commuista de Peru-Patria Roja, PCdP-PR) در دور دوم انتخابات پس از این که نامزد آنها خانم “ورونیکا مندوسا” در دور اول انتخابات با ۷،۹٪ آرأ از گردونه انتخاباتی خارج شد، مردم را به انتخاب “کاستییو” فراخواندند.
“پدرو کاستییو” اکنون برای یک دوره ۵ ساله انتخاب شد. انتخاب مجدد وی طبق قانون اساسی ممکن نیست. رئیس جمهور، نخستوزیر و دولت را انتخاب میکند که البته باید توسط کنگره مورد تایید قرار گیرند. بر سر همین مسئله احتمالاً اولین مصالحهها و امتیازدهیها صورت خواهد گرفت ولی با این حال اوضاع در پرو پرتنش خواهد ماند. فقر، نژادپرستی، ارتشأ، سرکوب و استثمار و همینطور سیاستهای غلط در مقابله با پاندمی وضعیتی را پدید آورده که میتواند در بین آن بخش از شهروندان گرفتار با وجود و یا بیوجود “کاستییو” جنبش و حرکتی عظیم ایجاد نماید.