سایت «۱۰ مهر» و «تارنگاشت عدالت»، به عنوان امواج کوچکی از دریای بزرگ جنبش کمونیستی و کارگری ایران و جهان، در آستانۀ هشتادمین سالگرد تأسیس حزب تودۀ ایران یاد یارانی را که عاشق و شوریده در راه مردم جان باختند گرامی میدارند، و به همهٔ رفقا و دوستانی که در این شرایط دشوار، همچنان به مبارزۀ خود در راه رهایی طبقهٔ کارگر و مردم میهن ما ادامه میدهند، درود میفرستند. در هشتادمین سالروز تولد حزب تودۀ ایران، ما بار دیگر بر پایبندی خود به آرمانهای والا و روش انقلابی و عمیقاً انسانی حزب تأکید میورزیم و دست همهٔ رفقایی را که در دشوارترین شرایط تاریخی، همچنان به آرمانهای والای آن پایبند مانده اند به گرمی میفشاریم.
هشتاد سال پیش در سرزمین ما، پس از دور شدن ابرهای تیرهٔ دیکتاتوری از آسمان میهن و با وزش زندگیبخش نسیم آزادی در فضای آن، احیاء و نوسازی اهداف مردمی انقلاب مشروطۀ ایران نضج گرفت و تخم اندیشهای پراکنده شد که جوانههای امیدبخشش با رشدِ سریعِ خود در فضای سیاسی کشور روحی تازه و نو دمید.
در دهم مهرماه سال ۱۳۲۰، بزرگترین و جدّیترین سازمان چپ در تاریخ معاصر میهنمان، حزب تودۀ ایران، وارث سوسیال دمکراسی زمان مشروطه و حزب کمونیست ایران، بنیاد نهاده شد. بسیاری از فعالان و مبارزانِ بنامِ راه آزادی و عدالت، جایگاه خود را در حزب تودۀ ایران یافتند و این حزب خیلی زود به یکی از بازیگران اصلی سپهر سیاسی کشور بدل شد.
زایشِ حزب تودۀ ایران در هشتاد سال پیش، ضرورتی بود تاریخی که در «سختترین لایههای زمین، یعنی در تبار رنج و کار» ریشه داشت و دارد. پناهگاه و سکوی ابراز وجود، احراز هویت و ایستادگی مردم زحمتکش و رنج دیدهای بود و هست که در برابر اربابان سرمایه و زور و بهرهکشی ظالمانه، برای کسب جایگاه و حق و حقوق خود در صحنۀ سیاسی کشور مبارزه کرده و میکنند.
حزب تودۀ ایران هنگامی به میدان آمد که میهن تحت اشغال نیروهای پیروز در جنگ دوم جهانی بود. تولد حزب تودۀ ایران در چنین فضای خاکستری، اعجاز آن «تیر ترکشی» بود که در صحنه کارزار میهن بلازدۀ ما، پیک امید «هزاران چشم گویا و لب خاموش» بوده است؛ راهش از خلال «دعای مادران» و «قدرت عشق و وفای دختران» و «سرود بیکلام غمِ» مردان میگذرد؛ از خود آنهاست؛ و این را هم میداند که حرکت در این راه، راه سعادت و بهروزی تودههای کار و زحمت، پُر مانع و بس دشوار خواهد بود. امّا آمده است تا بماند. ققنوسی است که هر بار از خاکستر خود برمیخیزد- «گاهِ نیاز باز، آن هیمهام که شعله برانگیزد، آن ریشهام که جنگل از آن خیزد»- و هیچ نیرویی، هرچند واپسگرا، قادر به محو آن نیست و نخواهد بود.
حزب تودۀ ایران، حزب کارگران و زحمتکشان میهن ماست. حزبی است که با تولد خود در جامعهای کهنه، استبداد زده و تکصدایی، برای مبارزۀ مسالمتآمیز سیاسی در کشور، فرهنگی نو، رهگشا و پیشرو به ارمغان آورد. حزبی است که همۀ همّ و غم خود را شجاعانه و با از جان گذشتگی در خدمت اعتلای میهن و ارتقای سطح زندگی زحمتکشان و بیداری آنان گذاشت.
ارتجاع جانسخت داخل و خارج، که از نوآوری و نشر افکار مترقی در زمینههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در راستای منافع میهن و تودههای کار و زحمت به شدت نگران شده بود و وجود حزب تودۀ ایران و نفوذ روزافزون آن را به زیان مالکان و سرمایهداران و مغایر منافع کور خود میدید، با تبلیغات عوامفریبانه و انواع توطئههای خائنانه، حرکت و فعالیت حزب و کادرها و هواداران آن را با موانع جدی روبهرو میساخت، و در این راه تا آنجا پیش رفت که در طی این ۸۰ سال در چند نوبت وفادارترین، فداکارترین و آگاهترین تودهایهای میهندوست از اقشار مختلف را به مسلخ رژیمهای استبدادی فرستاد.
همۀ سرگذشت حزب تودۀ ایران خود به نوعی داستانِ آرش کمانگیر است. تمامی زنان و مردانِ بزرگِ این حزب جلوهای از جانبازیهای آرش بوده و هستند. دکتر ارانی، مرتضی کیوان، سرهنگ سیامک، خسرو روزبه، پرویز حکمتجو، هوشنگ تیزابی، تورج حیدری بیگوند، عسگر دانش، ناخدا افضلی، سرهنگ عطاریان، سرهنگ کبیری، انوشیروان ابراهیمی، رحمان هاتفی، عباس حجری، جوانشیر، شلتوکی، ذوالقدر، احمد دانش، بهزادی، نیکآئین، جهانگیری، زرشناس، هدایتاله معلم، فرزاد جهاد، فاطمه مدرسی و … صدها تودهای با نام و گمنام، در نبرد با ارتجاع حاکم، که تودههای زحمت و میهن را به فقر و تباهی سوق میدادند، جان خویش را چون تیری در چلّۀ کمان نهادند تا ایران پیشرفت کند و ایرانی سعادتمند گردد. همه جان باختند تا فردای آگاهانهتر و بهتری را برای فرزندان این مرز و بوم رقم زنند، و ایران و ایرانی گامی به جلو بردارد.
رحمانِ هاتفی، عضو هیأت سیاسی حزب تودۀ ایران، که در توطئۀ یورش گسترده و سبعانۀ سالِ ۱۳۶۲ جمهوری اسلامی به حزب تودۀ ایران دستگیر و تحت شدیدترین شکنجهها قهرمانانه ایستاد و جان در راه آرمان نهاد، در مقدمۀ کتاب «اسناد و دیدگاهها» مینویسد: «در سراسر تاریخ پس از ولادتِ حزب تودۀ ایران، به ندرت اقدام و تحول مترقی و انقلابی، و حتی به ندرت اندیشه و بارقۀ روشنگر و راهگشایی وجود دارد که جامعه را به پیش رانده باشد، و نخستین بار توسط حزب تودۀ ایران عرضه نشده و یا با واسطه و بیواسطه کم و بیش، فرآورده تلاش و پیکار پیگیر آن نباشد.»
آنچه که در روند اندیشه و حرکت حزب تودۀ ایران از بدو تأسیس تا انقلاب بهمن ماه ۱۳۵۷ رخ داد، در چهل سالگی این حزب، حزب پیشاهنگ طبقۀ کارگر میهنمان، در کتاب «اسناد و دیدگاهها» انتشار یافته است. این کتاب با عرضۀ مقالات و تفسیرهایی که قبلاً در نشریات حزبی چاپ شده اند، سندی است محکم و مطمئن در راه و روش حزب در مقابل رویداهایی که بدان مربوط اند.
حزب تودۀ ایران طی حیات ۸۰ سالۀ خود، به استثنای یک دورۀ کوتاه پس از انقلاب مردمی و ضدامپریالیستی ۱۳۵۷، از بهمن ۱۳۲۷ تاکنون در شرایط تحمیل شدهٔ «غیرقانونی» مبارزه کرده است. اما بهرغم شرایط دشوار، از هر تریبونی برای دفاع از استقلال سیاسی و اقتصادی کشور استفاده کرده و آوای حق و حقیقت را هرچه رساتر به گوشها رسانده است. و این مبارزهٔ تا پیروزی نهایی ادامه خواهد یافت.
جنبش بازشناسی هویت طبقاتی و مبارزه در راه اعتلای حقوق کارگران و زحمتکشان در گستره میهن ما، در پیوندی ناگسستنی با ولادت حزب تودۀ ایران است. حزب ما همواره و در هر شرایطی در جامعه، نه تنها امید و آگاهی طبقاتی در صفوف زحمتکشان میهنمان دمیده است، بلکه پیوسته و به منظور پیشبرد مبارزات سیاسی و صنفی، منادی و مبلّغ آزادی احزاب، انجمنها و اتحادیههای صنفی و کارگری بوده است.
سایت «۱۰ مهر» و «تارنگاشت عدالت»، به عنوان امواج کوچکی از دریای بزرگ جنبش کمونیستی و کارگری ایران و جهان، در آستانۀ هشتادمین سالگرد تأسیس حزب تودۀ ایران یاد یارانی را که عاشق و شوریده در راه مردم جان باختند گرامی میدارند، و به همهٔ رفقا و دوستانی که در این شرایط دشوار، همچنان به مبارزۀ خود در راه رهایی طبقهٔ کارگر و مردم میهن ما ادامه میدهند، درود میفرستند. در هشتادمین سالروز تولد حزب تودۀ ایران، ما بار دیگر بر پایبندی خود به آرمانهای والا و روش انقلابی و عمیقاً انسانی حزب تأکید میورزیم و دست همهٔ رفقایی را که در دشوارترین شرایط تاریخی، همچنان به آرمانهای والای آن پایبند مانده اند به گرمی میفشاریم.
فرخنده باد هشتادمین سالروز بنیانگذاری حزب تودۀ ایران
گرامی باد یاد و راه همه شهدای حزب تودۀ ایران
تحریریهٔ سایت «۱۰ مهر»
تحریریهٔ «تارنگاشت عدالت»
۹ مهر ۱۴۰۰