هنگامی که ایالات متحده آمریکا در دوران ریاست جمهوری باراک اوبامای آفریقاییتبار روابط دیپلماتیک خود را با کوبا از سر گرفت، هواپیمای رئیس جمهور در ماه در مارس ۲۰۱۶ در فرودگاه هاوانا برزمین نشست. اوباما اولین رئیس جمهور ایالات متحده از زمان “کالوین کولیج” در سال ۱۹۲۸ بود که به این کشور جزیره سفر میکرد.
در تاتر بزرگ “آلیشیا آلونسو” در هاوانا، اوباما در مقابل جمع زیادی از حضار سعی کرد از لحنی معقول و منطقی استفاده کند و گفت: “اکنون زمان آن رسیده است که ما گذشته را پشت سر بگذاریم. وقت آن است که با هم به آینده نگاه کنیم. کار آسانی نخواهد بود و با ضربات و شکستهایی روبهرو خواهیم بود و زمان لازم است. اما ما می توانیم این سفر را با هم به عنوان دوست، همسایه و به عنوان خانواده انجام دهیم.”
کمی بعد فیدل کاسترو به استهزأ نوشت: ” تصور می کنم وقتی این سخنان را از دهان رئیس جمهور آمریکا شنیدیم همه در آستانه حمله قلبی قرار داشتیم.” رئیس جمهور ۸۶ ساله سابق کوبا در تاریخ ۲۷ مارس ۲۰۱۶، در روزنامه گرانما زیر عنوان “برادر اوباما ” به جهانیان یادآوری کرد، که آنچه را که ایالات متحده آمریکا می خواهد «فراموش کند»، «محاصره بی رحمانهای است که تقریباً ۶۰ سال ادامه دارد. و اما با سرنوشت کسانی که در حملات مزدوران به کشتی ها و بنادر کوبا و یا در هواپیمای پر از مسافر که هنگام پرواز توسط بمب منهدم شد، جان خود را از دست دادند چه کنیم؟ و یا حملات متعدد و اعمال خشونت آمیز و اخاذی توسط مزدوران را چگونه فراموش کنیم؟
نلسون ماندلا، مبارز فقید ضد آپارتاید و رئیس جمهور آفریقای جنوبی نوین، پس از زندان طولانی و بی رحمانه خود، قبل از همه کشورها از کوبا بازدید به عمل آورد. تعریفهای ستایشآمیز او هنوز هم در گوش کوباییها است: «کدام کشور دیگری میتواند به ایثار بیشتر از آنچه کوبا در روابط خود با آفریقا نشان داد، اشاره کند؟»
ماندلا که خود تا سال ۲۰۰۸ ، برای دولت آمریکا “تروریست” محسوب میشد، به خوبی از حمایت فیدل کاسترو و کوبا از آفریقا در طول جنگ سرد مطلع بود ، زمانی که خلق کوبا خود زیرفشار قرار داشت و با این حال هزاران پزشک، معلم و کارگر ساختمانی را به آفریقا اعزام داشت. تقریباً ۳۰ هزار آفریقایی توانستند با بورسیه کامل در کوبا تحصیل کنند. ماندلا همچنین اذعان کرد که پیروزی کوبا بر ارتش آفریقای جنوبی در سال ۱۹۸۸ «اسطوره شکست ناپذیری سرکوبگران سفیدپوست را نابود کرد و توده های آفریقای جنوبی را برای مبارزه علیه رژیم منفور آپارتاید آفریقای جنوبی الهام بخشید» و در نتیجه آزادی ماندلا و از بسیاری دیگر از زندانیان سیاسی را ممکن ساخت.
ولی در ماه مارس ۲۰۱۶ هنگامی که اوباما برگ آفریقا را بازی کرد، هنوز امپراتوری آماده قبول مسئولیت تاریخی خشونت علیه کوبا نبود. او در سخنرانی خود گفت: «ما هر دو در دنیای جدیدی زندگی می کنیم که توسط اروپایی ها به استعمار کشیده شده است. کوبا نیز مانند ایالات متحده تا حدی توسط بردگان آفریقایی ساخته شده است. » کاسترو در مقاله خود در گرانما پاسخ داد: « در ذهن اوباما بومیان هر دو کشور اصلاً وجود ندارند. »
فیدل کاسترو در پایان پاسخ خود به سفر اوباما با تأکید بر غرور و استقلال کوبا گفت: «هیچ کس نباید توهم داشته باشد که مردم این کشور با عزت و ازخودگذشته، از شهرت، حقوق یا ثروت معنوی که با توسعه آموزش و علم و فرهنگ به دست آورده، چشم پوشی می کنند. من همچنین یادآوری می کنم که با تلاش و هوش مردم خود میتوانیم مواد غذایی و رفاه مادی لازم خود را تولید کنیم. ما به صدقه امپراتوری نیازی نداریم. تلاش های ما قانونی و مسالمت آمیز خواهد بود زیرا این تعهد ما به صلح و برادری در میان تمام انسانهایی است که در این کره خاکی زندگی می کنند.»