sandika_iran

تاریخچۀ کوتاه سندیکاهای کارگری ایران (بخش نخست)

 
 
نویسنده: خسرو باقری
برگرفته از: مجله دانش و امید، شمارۀ ۷
شهریور ۱۴۰۰

 

بخش نخست (۱۲۸۵-۱۳۲۵)

 

 

تقدیم به نعمت محمدی
که تمام عمر را با آرزوی بهروزی کارگران جهان زیست.

 

پیش‌گفتار
سندیکا، سازمان صنفی طبقه کارگر و دیگر زحمتکشان است. در ایران به خاطر حساسیت حکومت‌ها، سندیکا، گاه اتحادیه، گاه انجمن صنفی و … خوانده شده است. سندیکاها در جریان مبارزه کارگران برای دفاع از منافع خود و بهبود شرایط اقتصادی آنان پدید آمدند. نخستین سندیکاها در آغاز سده نوزدهم در انگلستان که آن زمان جزء نخستین و بزرگ‌ترین کشورهای سرمایه‌داری بود، به وجود آمدند. در فرانسه در پایان نیمه سده نوزدهم، در ایالات متحده آمریکا در اوایل سده نوزدهم و در آلمان در میانه دوم سده نوزدهم، سندیکاها تشکیل شدند.

در آن هنگام هنوز احزاب سیاسی طبقه کارگر شکل نگرفته بودند، بنابراین سندیکاها دارای مشی سیاسی روشنی نبودند و اغلب طبق سنت اتحادیه‌های کارگری انگلستان رفتار می‌کردند و فعالیتشان منحصر به دفاع از منافع اقتصادی اعضای سندیکاها بود. اکنون در برخی از کشورها، سندیکاها به همان سنت عمل می‌کنند و آماج خود را تنها تأمین منافع اقتصادی کوتاه‌مدت کارگران تعریف می‌کنند.

اما در بسیاری از کشورها، سندیکاها، مبارزه خود را در این حد محدود نمی‌کنند، بلکه مبارزه سیاسی متنوع و متشکلی را هم علیه امپریالیسم و هم سرمایه‌داری دنبال می‌کنند. این سندیکاها که مظهر منافع زحمتکشان هستند، به خاطر حقوق دموکراتیک، حقوق صنفی، آزادی ملی و علیه ستم ملی، تبعیض نژادی و استثمار مبارزه می‌کنند. سندیکاهای مترقی سراسر جهان، در راه آرمان اتحاد زحمتکشان جهان پیکار می‌کنند. مظهر این پیکار فدراسیون جهانی سندیکاهای کارگری است که در ۱۱ مهر ۱۳۲۴ خورشیدی/ ۱۹۴۵ میلادی، تشکیل شد و اکنون ۹۲ میلیون کارگر از ۱۲۶ کشور جهان عضو آن هستند. …