marx

۱۰۰ صفحه کارل مارکس

 

تارنگاشت عدالت

 

نویسنده: هادی مفتون
۲۸ مه ۲۰۲۱

 

 

کتاب ۱۰۰ صفحه کارل مارکس از “دیتمار دات” که در رکلام چاپ شده، آغاز خوبی است. او بی‌درنگ در صفحه‌های اول کتاب توضیح می‌دهد که از زمان جوانی‌اش کمونیست بوده است، چیزی که کمک می‌کند کتاب را با فاصله‌ای مشخص و نظری انتقادی بخوانیم ‒ زیرا، آیا کتابی در بارۀ نام‌آور‌ترین اندیشندۀ کمونیسم، اگر به‌دست فرد کمونیستی نوشته شده باشد می‌تواند بی‌طرف باشد؟ خوب، “دات” (کم و بیش) این‌کار را می‌کند.

می‌توان گفت ۱۰۰ صفحه کارل مارکس کلاس–درسِ فشرده‌ای است که چشم‌اندازهای مهم زندگی و اندیشه را با یادآوریِ سرچشمه‌های آن معرفی می‌کند، چند تصویر نیز وجود دارد. گاه‌به‌گاه فیلسوفان دیگری مانند هگل و نویسندگانی مانند “جان لاک” که در بارۀ حقوق بشر و مالکیت نوشته اند، معرفی می‌شوند، اگر ضروری باشد، مورد انتقاد واقع می‌شوند و پیش از هر چیز روی اهمیت آنان برای اندیشۀ کارل مارکس تاکید می‌شود. نظر “دات” در بارۀ بحث‌های گذشته و امروز برای مثال در بارۀ نقد سرمایه‌داری را می‌توان در جمله‌های فرعی مانند: «فیلسوفان بورژوایی در آن‌زمان… اندیشه‌‌هایی در بارۀ مالکیت ارائه کردند که نسبت به برخی که امروز نقد سرمایه‌‌داری نام گرفته، بسیار کمتر ساده‌‌لوحانه بود ». از سوی دیگر چنین جمله‌هایی شوق بیشتر دانستن را برمی‌انگیزند، شما می‌خواهید نه تنها در بارۀ مارکس بیشتر بدانید و عمیق‌تر در موضوع وارد شوید، بلکه نیز آثار کسانی را بخوانید که مارکس را تحت تاثیر قرار داده اند، یا اندیشه‌های خود را در بارۀ موضوعاتی که مارکس را برمی‌انگیخت، بیان کرده‌اند.

در این ۱۰۰ صفحه، دانستنی‌های فشرده‌ای را می‌یابیم و اگر کسی بخواهد به کارهای مشهور و کمتر مشهور مارکس بپردازد، شایسته است که این کتابچۀ کوچک را قبلاً بخواند. همچنین این ۱۰۰ صفحه را نمی‌توان سرسری در کافه‌ای خواند و درک کرد، ولی هیجان‌انگیز، روشن‌گر و آگاه کننده است. اگر کسی چشم‌داشت برخوردِ انتقادی با مارکس را دارد، باید در اینجا به جستجو ادامه دهد، اما مارکس هم به آسمان برفرازیده نمی‌شود. ۱۰۰ صفحه مارکس درواقع درآمدی کوتاه و  کامل در موضوع مارکس، کاپیتال و کمونیسم است.

برای مطالعه این اثر ارزنده به کتابخانه تارنگاشت عدالت رجوع کنید.