evo

یک روز با “اوو”

تارنگاشت عدالت

 

 
برگرفته از:دنیای جوان
۱۴/۱۵ ژوئیه ۲۰۲۱

 

کودتا، فرار، و پیروزی جنبش به سوی سوسیالیسم
 

“اوو مورالس” اکنون ۶۱ ساله است ولی خیلی جوان‌تر به نظر می‌رسد. رئیس جمهور سابق  بولیوی  از جنبش به سوی سوسیالیسم MAS  معتقد است که ورزش و خمیری متشکل از برگ بوته کوکا و عسل علت شادابی او است. امروز روز ۵ اوت است و ما برای مصاحبه در خانه مورالس در “تروپیکو” در “کوچابامبا” هستیم.  در طول مصاحبه خانم منشی  او خمیری را در یک فنجان برایش سرو می‌کند که او با لذت میل می‌نماید. اطرافیان مورالس او را دوستانه “اوو” خطاب می‌کنند و ما هم مانند همه اطرافیانش سریعاً با او خودمانی می‌شویم.
“رامیرو گارسیا “، مدیر «رادیو کاوساچون کوکا” فرستنده سندیکای «ششمین فدراسیون تروپیکو» مورالس در راه رسیدن به محل مصاحبه  تعریف می‌کند که رئیس جمهور سابق  مانند دوران ریاست جمهوریش (۲۰۰۶ تا ۲۰۱۹) هر روز صبح ساعت ۵ صبح برمی‌خیزد. تازه پس از ورزش صبحگاهی صبحابه خود را صرف می‌کند و روی‌هم رفته این فرد سیاست‌مدار و کنشگر ریتم زندگی خود را کماکان حفظ کرده است. با این که تقریباً دو سال است که او دیگر رئیس جمهور این کشور کثیرالملله نیست، ولی تقویم روزانه او همیشه پر است.  او هرروز با اعضای سندیکا و یا سیاست‌مداران ملاقات می‌کند و یا در مجالسی شرکت می‌نماید، مصاحبه می‌کند و روزانه در رادیو “کاوساچون کوکا” برنامه «اوو رهبر مردمان ساده» را اجرا می‌کند. او پس از کودتای سال ۲۰۱۹ بر عهدی که سوگند خورده بود، عمل کرد. او در آن زمان گفت که او از این زمان دیگر رئیس جمهور  نیست ولی برای احقاق یک جامعه عادلانه مبارزه خواهد کرد.
در طی مصاحبه مورالس تعریف کرد که چگونه کودتاگران پس از کودتا برای دستگیری وی جایزه تعیین کرده بودند. مثلاً اعضای سندیکای فدراسیون کوکا  در “چیموره”  که “لئوناردو لوزا” نیز به آن تعلق دارد  افسر پلیسی را با یک چمدان پول حاوی ۵۰ هزار دلار دستگیر کرده بودند.  رفتار سندیکا به رئیس جمهور سابق قوت قلب ‌بخشید و بر مبنای آن او براین عقیده بود که می‌تواند مقاومت علیه کودتاگران را خود سازماندهی  و رهبری کند ولی تمامی کابینه او، او را از این اقدام برحذر داشتند.
او در این مصاحبه فرار خود به مکزیک را این‌طور توجیه می‌کرد که باید جان او نجات پیدا می‌کرد تا پروسه تحول بر قرار می‌ماند. هنگامی که هواپیمای مکزیکی در فرودگاه نظامی “چیموره” بر زمین نشست، نظامیان کودتاگر نیروی هوایی حتی به آن اجازه پرواز ندادند  و نهایتاً رئیس جمهور سابق “خورگه کویروگا” بود که به ارتش دستور داد که از پرواز مورالس به مکزیک ممانعت به عمل نیاورند و روز ۱۱ نوامبر ۲۰۱۹ سیاستمدار MAS به تبعید رفت.
در هفته‌های بعد از کودتا تظاهرات توده‌ای و سنگر بندی و انسداد خیابان‌ها در سطح کشور علیه کودتای نظامیان با استفاده از تانگ و بالگرد  و جنگنده‌های شکاری  به شدت سرکوب شد. اوج غمبار این عملیات کشتار  “ساکابا” در روز ۱۴ نوامبر ۲۰۱۹  و ۴ روز بعد از آن در محله “سنکاتا” بود که چندین ده کشته به جای گذارد. برای ایجاد آرامش رهبران سندیکاها به دولت کودتاگران تعهد دادند که کلیه سنگرهای خیابانی را از میان بردارند، مشروط بر این‌که همانطور که قانون اساسی تعیین کرده، طی ۹۰ روز انتخابات جدید صورت گیرد. دولت در واقع موجود که از عقاب‌های دست راستی تشکیل شده بود  توانست به بهانه پاندمی کورونا موعد انتخابات را کراراً به تعویق افکند. تظاهرات و سنگربندی در خیابان‌ها  و یک اعتصاب عمومی  در ماه اوت ۲۰۲۰ سرانجام کودتاگران را مجبور کرد به خواست اتحادیه سراسری  کارگری و همین‌طور جنبش‌های اجتماعی که از سازمان‌های دهقانی  بولیوی به هم پیوسته تشکیل می‌شود و متعلق به MAS  است، گردن نهند و انتخابات را برگزار کنند.
در دسامبر سال ۲۰۱۹ مورالس  در اولین کنگره که بدون او تشکیل شد به عنوان رهبر انتخاباتی تعیین شد. در ژانویه ۲۰۲۰ وزیر اقتصاد سابق “لوئیس آرسه کاتاکورا” به عنوان نامزد ریاست جمهوری جنبش به سوی سوسیالیسم انتخاب شد. بحران اقتصادی ناشی از پاندمی کورونا که دولت کودتاگران بار آن را روی شانه کارگران و مردم فقیر نهاده بود، به “آرسه”  که به عنوان وزیر اقتصاد  دولت مورالس نقش تعیین‌کننده‌ای در شکوفایی  اقتصاد بولیوی ایفأ کرده بود،  در پیروزی  انتخاباتی روز ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ کمک کرد . ۵۵٪ انتخاب کنندگان نامزد MAS را انتخاب کردند.
در طول مصاحبه هرگاه که مورالس به شکست کودتاگران می‌اندیشید، لبخند شیطنت آمیزی بر لبان وی نقش می‌بست. او، و جنبش به سوی سوسیالیسم در انتخاب “آرسه” به خطا نرفته بودند. راهی که مورالس انتخاب کرده بود اکنون ادامه داده می‌شود. در نهایت او که از محبوبیت فراوانی در بین بخش اعظم مردمان بومی و طبقه کارگر برخوردار است و قهرمان آنها محسوب می‌شود ولی اقشار فوقانی سفید پوست شهری از او متنفرند، توانست یک سال پس از تبعید به میهن خود بازگردد.